Fruit physicochemical properties of several cultivars of date palm and their influence on the susceptibility to Oligonychus afrasiaticus (Acari: Tetranichydae) in the southern of Iran

Abstract

شانزده رقم خرما از نظر حساسیت به کنه گرد و غبار خرما Oligonychus afrasiaticus در پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری بوشهر ارزیابی شدند. در هر رقم سه درخت خرمای آلوده شده به صورت طبیعی به O. afrasiaticus به طور تصادفی انتخاب شدند. در هر خوشه از هر درخت مورد نمونه‌برداری، چهار خوشه‌چه به طور تصادفی جمع آوری شدند و تعداد میوه‌های سالم و آلوده شمارش شد. صفات فیزیکوشیمیایی میوه این ارقام نیز در مرحله کیمری با روش‌های استاندارد اندازه‌گیری شد. تجزیه داده‌ها بر اساس طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که بین این ارقام از نظر حساسیت به O. afrasiaticus تفاوت معنی‌داری وجود دارد. ارقام هلالی، مکتوب، برحی و دقلت نور نسبت به سایر ارقام نسبت به کنه خرما متحمل‌تر بودند. همچنین از نظر خصوصیات فیزیکوشیمیایی بین ارقام تفاوت معنی‌داری مشاهده شد. درصد آلودگی به کنه با وزن هسته، طول میوه و تعداد خوشه‌چه‌ها همبستگی مثبت و معنی‌دار داشت. محتوای تانن از 97/0 تا 13/8 درصد، مواد جامد محلول (TSS) از 00/10 تا 00/70 درصد بریکس و اسیدیته قابل تیتراسیون از 70/0 تا 50/1 درصد متغیر بود. همبستگی معنی‌داری بین ویژگی-های شیمیایی میوه خرما و آلودگی به کنه مشاهده نشد. از چنین اطلاعاتی می توان برای غربالگری ارقام نخل خرما برای صنایع فرآوری میوه خرما و برنامه‌های اصلاحی استفاده کرد.