From the Industrial Revolution to classical management thought: an evaluation by Sir Richard Arkwright

Abstract

İnsanlık tarihi kadar eski olan yönetim, tarihin hemen her döneminde önemli olaylarla birlikte değişim göstermiştir. Ancak yazının bulunması gibi önemli olaylarla birlikte tarihe ilişkin kanıtlara ulaşmak kolaylaşsa da öncesindeki kanıtların yokluğu/azlığı yönetimle ilgili bir başlangıç noktası belirlemeyi zorlaştırmaktadır. İnsanlık tarihinin en önemli toplumsal gelişmelerinden biri olan Sanayi Devrimi ile birlikte geleneksel yaşam koşulları köklü şekilde değişen insan, yeni gelişen teknolojiye uygun bir hayat sürmek zorunda kalmıştır. Bu kapsamda, teknolojik yenilikler geleneksel iş yapma şekillerini değiştirmiş, işini kaybetme korkusu taşıyan çalışanların bir bölümünde yeni geliştirilen cihazlara düşmanlığa varan bir dirençle karşılaşmıştır. Bu dönemde, Sir Richard Arkwright tarafından geliştirilen “Water Frame” isimli icat tekstil ve dokuma endüstrisinde adeta çığır açmış, makineleşme ve fabrikalaşmanın başlangıç noktasını oluşturmuştur. Çalışma kapsamında Sanayi Devrimi ile değişen yönetim anlayışı ele alınmış, günümüze dek değişerek ve gelişerek ulaşan yönetim düşüncesine Sanayi Devrimi ve Sir Richard Arkwright’ın katkıları açıklanmaya çalışılmıştır. Son tahlilde, anılan dönem ve kişinin yönetim düşüncesinin ontolojik kökenine katkı sunup sunmadığı tartışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Sir Richard Arkwright’ın faaliyetleri ile klasik yönetim düşüncesi arasında paralellikler bulunmakla birlikte, klasik yönetim düşüncesinin insan unsurunu ikinci plana atma eğiliminin Sir Richard Arkwright’ın faaliyetlerinde görülmediği, ancak üretim ve verimlilik noktasında klasik yönetim düşüncesinin dönemsel teknolojik imkanlar doğrultusunda daha başarılı olduğu söylenebilir.