FOOTBALL AND HATE SPEECH IN SOCIAL MEDIA: MESUT ÖZİL EXAMPLE

Abstract

Sosyal medyanın gelişmesi ile birlikte geleneksel medyanın sınırlı etkileşimi, tek yönlü bilgi akışı sağlayan ve kullanıcı katılımına olanak tanımayan pasif yapısı yerini kullanıcıların yorumlarını, ürettikleri içerikleri ve kişisel görüş ve deneyimlerini paylaşmasına izin veren yeni medya araçlarına bırakmıştır. Sosyal medya uygulamaları birçok olumlu özelliği beraberinde getirmesine karşın birtakım sosyal sorunlara da neden olduğu söylenebilir. Sosyal medya platformları aracılığı ile tekrardan dolaşıma sokulan ırkçı, cinsiyetçi ve şiddet içerikli söylemlerin kullanıcılar tarafından sanal ve kamuya açık ortamlarda paylaşılması da günümüzde önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsanlar sosyal medyada daha fazla etkileşim, beğeni ya da karşıt görüş alma amacıyla kendi görüş ve fikirlerini çok daha sert, direkt ve hedef göstererek belirtebilmektedirler. Nefret söylemi olarak kabul edilen bu tarz söylemler insan haklarına yönelik önemli bir tehdit unsuru olarak değerlendirilmektedir. Nefret söylemlerinin en çok kullanıldığı alanlardan birisi de futboldur. Kimi kullanıcılar sosyal medya ortamları vasıtasıyla şiddet dilini kullanarak futbolculara ya da futbolun diğer unsurlarına yönelik nefret içerikli söylemler üretmektedir. Nefret söylemleri yüzünden mağduriyet yaşayan futbolcuların başında ise Türk asıllı Alman futbolcu Mesut Özil gelmektedir. Mesut Özil’in 2018 yılında Rusya’da düzenlenen Dünya Kupası sonrasında kendisine yönelik ırkçı ifadeler yüzünden Milli Takımı bıraktığını açıklamasından sonra sosyal medyada konu ile ilgili kullanıcıların paylaştıkları içerikler söylem analizi yöntemi ile incelenmiştir. İnceleme sonucunda Özil’in nefret söylemi olarak adlandırılabilecek birçok ifadeye maruz kaldığı tespit edilmiştir. Bu çalışma sosyal medyada yer alan futbola ilişkin nefret söylemlerini ortaya çıkarmak ve bu konuda en azından futbol seyircisinde ve futbol medyasında farkındalık oluşturmak açısından önemlidir.