Abstract

An outstanding sociologist and philosopher of culture did not consider himself a pedagogue and was not perceived as one. An analysis of his books written during periods of great global crises: The Fall of Western Civilization (1921) and The Social Role of a University Student (1940), indicates that the fundamental transformation of education, especially university education, is a necessary condition for the formation of a new “aristocracy of the spirit”, new creative elites, capable of leading the masses (people) to the revival and development of Western civilization. American universities are particularly well-suited to this function. Both the content and the language of these books confirms that Florian Znaniecki was a radical humanistic pedagogue.

Highlights

  • Florian Znaniecki był filozofem i socjologiem o niezwykle szerokich horyzontach

  • Uważne przestudiowanie niektórych dzieł Floriana Znanieckiego pozwala na uchwycenie w nich zdecydowanie pedagogicznych wątków i to bynajmniej nie tylko pobocznych, lecz wręcz centralnych w jego

  • Iż: 1) rozmiar, różnorodność i kompleksowość zmian społecznych i kulturowych w tym kraju, czy gdziekolwiek indziej, choć nie ma już historycznego precedensu przed obecnym kryzysem, będzie się ciągle zwiększać podczas wojny i po jej zakończeniu; 2) z powodu rosnącej amerykańskiej supremacji większość narodów świata będzie oczekiwała nie tylko tego, iż Stany Zjednoczone zostaną potęgą polityczną, ale iż naród amerykański obejmie przewodnią rolę w kierowaniu zmianami społecznymi i kulturowymi na całym świecie i w ich kontrolowaniu oraz iż pewna część narodu amerykańskiego spróbuje sprostać tym oczekiwaniom (s. 227) [podkreśl. – ZK]

Read more

Summary

Rola arystokratów ducha w cywilizacji zachodniej

We wstępie do swojej książki Florian Znaniecki przedstawia pewne założenie, któremu będzie wierny w wielu swoich dziełach późniejszych. Znaczna większość zdolniejsza jest do naśladownictwa, niż do inicjatywy, i woli przy tym powtarzać czynności, które już się stały dla niej zwyczajne, aniżeli naśladować czynności nowe, nawet gdy te ostatnie zostały już zainicjowane przez innych. Że wokół arystokracji umysłowej skupia się i zwiększa „arystokracja pasożytnicza”, która żeruje na tej pierwszej i ją udaje. (...) Wynikiem jest stopniowy zanik cywilizacji danego społeczeństwa, gdyż cywilizacja utrzymuje się przy życiu jedynie postępując naprzód. Gdy zaś arystokracja panująca w ten sposób upada, dalszy rozwój cywilizacji jest możliwy tylko, o ile nowa arystokracja może od razu zająć jej miejsce. Wynikiem tego jest mniej lub więcej zupełna ruina tej cywilizacji, która istniała przed katastrofą (...); cywilizacja, reprezentowana przez arystokrację umysłową, jest przedmiotem nienawiści, dla mas, w których ręce przechodzi władza Jeśli owa [większościowa – ZK] grupa parlamentarna zdaje sobie sprawę z tego, że poglądy i interesy szerokich kręgów społecznych społeczeństwa są rzeczywiście sprzeczne z jej przedsięwzięciem, lecz mimo tego nadal wciela w życie swój plan, to jej akcja przyjmuje charakter dążenia do ustanowienia arbitralnej dyktatury przez daną partię polityczną [polskie wydanie 1991, s. 209]

Pola rozwoju cywilizacji zachodniej
Przesłanki upadku cywilizacji zachodniej
Gdzie szukać ratunku dla cywilizacji zachodniej
Pozycja pedagogii Floriana Znanieckiego na mapie paradygmatów pedagogicznych
Full Text
Paper version not known

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call

Disclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.