Evaluation of The Relationship Between Male and Female Gender’s Life Expectancy at Birth and Healthy Life Expectancy at Birth with The Global Gender Gap Index and Gender Inequality Index

Abstract

Amac: Bu arastirmada; ulkelerin kadin ve erkek icin dogumda beklenen yasam suresinin ve dogumda beklenen saglikli yasam umudunun Kuresel Cinsiyet Ucurumu Endeksi (KCUE) ve Toplumsal Cinsiyet Esitsizligi Endeksi (TCEE) ile iliskisinin degerlendirilmesi amaclanmistir. Gerec ve Yontem: Arastirma, tanimlayici (ekolojik) turdedir. Arastirma kapsaminda kullanilan veriler Dunya Saglik Orgutu, Dunya Ekonomik Forumu ve Birlesmis Milletler’e aittir. Arastirma kapsamina karsilastirmalarda kullanilan verilerin tamamina sahip olan 136 ulke alinmistir. Veri analizi bilgisayar ortaminda gerceklestirilmistir. Analizler sirasinda verilerin ozetlenmesinde ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum degerleri kullanilmistir. Calismada degiskenler arasi iliskiler Spearman korelasyon katsayisi ile incelenmistir. Istatistiksel olarak p’nin 0,05’ten kucuk oldugu durumlar anlamli kabul edilmistir. Bulgular: Toplam 136 ulke icin kadinlarin dogumda beklenen yasam suresi ortalamasi 76,2±7,4 ve erkeklerin dogumda beklenen yasam suresi ortalamasi 71,3±6,9 idi. Kadinlarin dogumda beklenen saglikli yasam umudu ortalamasi 66,7±6,7 ve erkeklerin dogumda beklenen saglikli yasam umudu ortalamasi 63,3±6,4 idi. Hem kadinlar hem erkekler icin dogumda beklenen yasam suresi ile KCUE arasinda istatistiksel acidan anlamli ve zayif bir iliski saptandi (p<0,05). Hem kadinlar hem erkekler icin dogumda beklenen saglikli yasam umudu ile TCEE arasinda istatistiksel acidan anlamli ve kuvvetli bir iliski belirlendi (p<0,05). Sonuc: Arastirma sonucunda her iki cinsiyetin dogumda beklenen yasam suresinin ve dogumda beklenen saglikli yasam umudunun toplumsal cinsiyet esitsizliginden etkilendigi ve bu etkilenimin kadin cinsiyet uzerinde daha belirgin oldugu bulunmustur.