Evaluation of gluten quality of bread wheat (Triticum aestivum) genotypes with glutopeak device

Abstract

Bu çalışma, 2017-2018 ve 2018-2019 yetiştirme sezonunda Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü merkez lokasyonunda kuru ve sulu şartlarda 13 adet ekmeklik buğday genotipi ile yürütülmüştür. Deneme örnekleri kepeği ayrılarak öğütülmüş ve Glutopik cihazında Hızlı Un Kontrol Metoduna göre (Rapid Flour Check Method) analiz edilmiştir. Glutopik verileri maksimum torktan 15 saniye (s) önceki tork (AM), maksimum tork değeri (BEM), maksimum torka kadar geçen süre (PMT), maksimum torktan 15 saniye sonraki tork (PM), protein oranı (GPRT), yaş gluten (GGLT), enerji değeri (GW), su absorbsiyonu (GSAB), startup enerji (S. enerji) ve agregasyon enerji (A. enerji) olarak belirlenmiştir. Ayrıca Farinograf su absorbsiyonu (FSAB), Alveograf enerji değeri (AW), yaş gluten (YGLT), protein oranı (PRT) ve sertlik analizleri (SRT) yapılmıştır. Glutopik cihazı verileri ile klasik yöntemle yapılan analizler değerlendirilip korelasyonlar incelenmiştir. AM ile FSAB r= 0.5579 ve AW r= 0.3580, BEM değeri ile FSAB r= 0.7665, SRT r= 0.4089, YGLT r= 0.3745, PMT ile PRT arasında r= -0.3583, FSAB arasında r= -0.6385 P <0.01 düzeyinde önemli korelasyonlar bulunmuştur. GPRT ile PRT arasında r= 0.3592, GGLT ile YGLT arasında r= 0.3506, GW ile AW arasında r= 0.3919, GSAB ile FSAB arasında r= 0.8280 P <0.01 düzeyinde önemli ilişki olduğu belirlenmiştir. Glutopik cihazında elde edilen özellikler ile FSAB arasında yüksek korelasyon belirlenirken PRT, YGLT, AW arasında da önemli korelasyon olduğu belirlenmiştir. PMT değeri ile diğer özellikler arasında negatif ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu veriler doğrultusunda ekmeklik buğday genotiplerinin gluten kalitesinin değerlendirilmesinde, az örnekle kısa sürede analiz gerçekleştirildiğinden Glutopik cihazı kullanımının kolaylık sağlayacağını söyleyebiliriz.