Evaluation of Employment Status of Graduates of Gevaş and Başkale Vocational Schools, Department of Plant and Animal Production

Abstract

Son yıllarda Türkiye’de tarımsal mesleki eğitime ilgi azalmaktadır. Tarım ve buna bağlı olarak gıda sektörünün stratejik önemi dikkate alındığında bu durum önemli bir sorun olarak görülmelidir. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Gevaş ve Başkale Meslek Yüksekokulları, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü, 2005 ile 2019 yılları arasındaki mezun öğrencilerin istihdam durumları araştırılmıştır. Araştırmada mezunların bitirdiği programa göre istihdam edilme durumu ve çalışma koşulları değerlendirilmiştir. Buna göre ankete katılan mezun öğrencilerin %73.5'i okulu bitirdikten sonraki hedef ve beklentilerinin gerçekleşmediğini belirtmişlerdir. Mezunların %53.9’u aldıkları eğitimin mesleği sevmelerini sağladığı beyanında bulunmuşlardır. Mezunların %45.1'i alan dışında, %34,3’nün çalışmadığı, %7.8'inin mezun olduğu alanda çalıştığı ve %12.7'sinin ise okumaya devam ettiklerini beyan etmişlerdir. Bunlara rağmen okudukları programı çevrelerine tavsiye edebileceklerin oranı %58.8, etmeyeceklerin oranı ise %41.2 şeklindedir. 2017-2019 yılı mezunları diğer mezuniyet yıllarına göre daha kısa (0-3 ay) sürede iş buldukları tespit edilmiştir. Fakat bu mezuniyet grubunun büyük bir kısmı kimi nedenlerden dolayı hiç çalışmayan grubun çoğunluğunu oluşturmaktadır. 17-20 ve 33-36 yaş mezunlarının mezun olduktan sonra hedef ve beklentilerinin değiştiğini, 21-24, 25-28 ve 29-32 yaş grubu mezunlarının çoğunlukla hedef ve beklentilerinin değişmediğini ifade etmişlerdir. 37 ve üzeri yaş grubu mezunların hedef ve beklentilerinin kısmen değiştiğini ve çoğunlukla 12 ay ve üzeri sürelerde kendi alanlarında çalıştıklarını beyan etmişlerdir. Mezun olunan program bakımından Organik Tarım, Tarla Tarımı ve Bahçe Ziraatı programı mezunları çoğunlukla alan dışında ve kısa sürelerde çalıştıklarını ve aylık ücretlerinin düşük olduğunu bildirmişlerdir. Hayvansal Üretim program mezunlarının durumları ise kendi alanlarında, aylık ücretlerinin yüksek ve uzun süreler çalıştıklarını beyan etmişlerdir. Çalışmanın sonuçlarına göre öğrencilerin mezun olduğu program alanında istihdam edilme oranlarının çok düşük düzeyde olduğu ve sektörün taleplerini karşılamadıkları anlaşılmaktadır. Günümüzde meslek yüksekokullarından mezun öğrencilere yüklenilen misyon maalesef işlevini tam olarak yerine getirememektedir. Bunun sonucu olarak öğrencilerin bitkisel ve hayvansal üretim bölümlerine ilgileri her geçen gün azalmaktadır.