Empirical Analysis of The Relationship Between Democracy and Economic Growth in Turkey

Abstract

Demokrasi, halkın seçtiği temsilcileri vasıtasıyla halk iradesini yansıtan bir yönetim modelidir. Demokrasilerin, çoğulculuğa dayanmayan veya seçimle işbaşına gelmeyen yönetim şekillerine göre ekonomik göstergelere olumlu yansımalarının olduğu ilgili yazında yer almaktadır. Demokrasi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin araştırıldığı çalışmaların sayılarında son yıllarda artış görüldüğü izlenebilmektedir. Konu ile ilgili farklı çıktıların tartışıldığı bu çalışmalarda, görüşlerden birisinde, ekonomik büyümenin demokratik süreçlerin sürdürülebilirliği üzerinde olumlu bir rol oynadığı kabul edilmektedir. Diğerinde, demokrasi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin lineer olmayıp ters U şeklinde bir dinamiğe sahip ve daha karmaşık bir yapı sergilediği ileri sürülmektedir. Literatürdeki diğer bir görüş ise demokrasi düzeyindeki gelişmelerin ülkelerin ekonomik büyümesine katkı sağladığını ileri sürmektedir. Buna göre demokratik rejimlerde şeffaflık, hesap verebilirlik, hukukun üstünlüğü ve özel mülkiyet haklarının korunması gibi unsurlar yatırımcıların güvenini artırmakta, artan güven ortamı da üretim düzeyini ve ekonomik büyümeyi desteklemektedir denilmektedir. Bu çalışmanın motivasyonunu ise Türkiye Ekonomisi örneğinde, demokrasi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin durumunu ortaya koyabilmek adına, konu ile ilgili literatürden elde edilen ilgili değişkenler arasında ekonometrik bir analizin ortaya konulması oluşturmaktadır. Bu amaçla zaman serileri analizi yönteminin birbirini tamamlayan farklı teknikleri kullanılarak ve 1973-2022 dönemini kapsayan yıllık veriler kullanılarak Türkiye’de demokrasinin ekonomik büyümeye etkisi, bir ekonomik büyüme modeli vasıtasıyla tahmin edilmektedir. Elde edilen sonuçlar, Türkiye’de, uzun dönemde demokrasinin ekonomik büyümeye pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olduğunu göstermektedir. Bu sonuç, ekonomik gelişme için demokratik değerlere daha fazla önem verilmesi gerektiği şeklinde yorumlanabilmektedir.