Abstract

گونه­های داستان­نویسی نوین در غرب، در ادبیات داستانی امروز عربی نمود چشمگیری داشته است. از جملة آن­ها، «رئالیسم جادویی» است. رئالیسم جادویی بر گونه­ای از روایت رئالیستی اطلاق می­گردد که از یک سو به یک داستان واقع­گرا شباهت دارد؛ از سویی دیگر، وقوع رویدادهایی شگفت، اثر را از گسترة واقع­گرایی خارج می­سازد. بنابراین، رئالیسم جادویی، روایتی واقع­گراست که در بافتی سحرآمیز و جادویی رخ می­دهد. ربیع جابر، رمان­نویس معاصر لبنانی، از معروف­ترین نویسندگان ادبیات عربی است که این نوع داستانی در آثارش تأثیر فراوان داشته است. رمان تقریر میلیس که به روایت جنگ داخلی لبنان و ریشه­های اجتماعی، سیاسی و روانی آن می­پردازد؛ یکی از شاخص­ترین آثار داستانی ربیع جابر در حوزة رئالیسم جادویی است. در این پژوهش، پس از تعریف و تبیین مفاهیم رئالیسم جادویی، رمان «تقریر میلیس» ربیع جابر با روش توصیفی-تحلیلی، بر اساس مؤلفه­های این گونة داستانی تحلیل گردیده و تأثیر این شگردها بر فرم و محتوای رمان مشخص شده است. نتایج به دست آمده از تحقیق حاکی از آن است که جابر در این رمان از تمهیدها و تکنیک­های گوناگونی چون بزرگ‌نمایی واقعیت، دهشت و توجیه­ناپذیری برخی وقایع، راوی­های مرده، آفرینش جهان­های بدیل و غیر‌عقلانی، خموشی نویسنده و توصیفات اکسپرسیونیستی در آفرینش اثر خود بهره گرفته است تا تلخ‌ترین زوایای حیات اجتماعی را برای خواننده نمایان سازد.

Highlights

  • ‫ساختاری رئالیسم جادویی در دو رمان مورد بحث را مقایسه و تطبیق دادهاند.‬ ‫این پژوهش میکوشد با روش توصیفی- تحلیلی، گزارههای جادویی در رمان تقریر‬

  • این رمان یکی از‬ ‫معروفترین آثار ربیع جابر و از بهترین نمونههای رئالیسم جادویی در ادبیات عربی‬ ‫قلمداد میشود

Read more

Summary

Introduction

‫رئالیسم جادویی، که – متاسفانه به اشتباه- از آن به عنوانهای دیگری مانند رئالیسم‬ ‫عجائبی، غرائبی یا فانتزی نیز تعبیر میشود، از گونههای داستاننویسی مدرن و‬ ‫پسامدرن در غرب به شمار میآید. در این گونة ادبی «ساختارهای واقعیت دگرگون‬ ‫میشود و دنیایی واقعی با روابط علّت و معلولی خاصّ خود آفریده میشود» )هاترید،‬ ‫‪ .)13 :1831‬آنچه باعث دگرگون شدن واقعیت در این نوع داستانی میشود؛ پیوند و‬ ‫آمیزش واقعیت با خیال و عناصر سحرآمیز آن است. رئالیسم جادویی، در سال ‪ 1691‬با‬ ‫رمان «صدسال تنهایی» گابریل گارسیا مارکز، ادبیات داستانی جهان را تحت تأثیر قرار‬ ‫داد و به اسلوب تازهای تبدیل شد که نویسندگان بتوانند مسائل اجتماعی، فرهنگی،‬ ‫تاریخی و بومی خود را تصویر کنند. این گونة روایی میکوشد تا خط بطلانی بر‬ ‫رویکرد رایج در فلسفة غرب کشد و رهیافتی بدیع را برای نگرش دوباره به واقعیت به‬ ‫ارمغان آورد. به بیان دیگر، هدف از آفرینش داستانهای جادویی، «تلاشی است برای‬ ‫بیان جهان به نحوی نامعقول، با این تصور که پیشفرضهای جامعة بورژوایی غرب را‬ ‫میتوان کنار گذاشت و با نظری تازه به جهان نگاه کرد» )میرصادقی، ‪ .)149 :1861‬بنابراین،‬ ‫آن را باید گونهای بنیانکن، انقلابی در شیوة روایت و «اسلوبی بدیع برای کشف و‬ ‫درنوردیدن مرزهای هستیشناسی، سیاسی، جغرافیایی و زیستی» )‪Faris,1995: Zamoraand‬‬ ‫‪ ،)5‬بهشمار آورد. شیوهای توفنده که از رهگذر امتزاج ممکن و غیرممکن، حدود و ثغور‬ ‫این دو طیف متضاد را از میان برمیدارد تا بر ناملایمات موجود بشورد و افقی تازه را‬ ‫تعریف نماید. درحقیقت، رئالیسم جادویی بهخاطر ویژگیهای ویرانگری، بدعتگذار و‬ ‫بازنگرانهاش به عنوان ابزاری قدرتمند برای به سخره گرفتن تعاریف و پیشفرضهای‬ ‫رژیمهای تمامیتخواه و استعمارگر و ریشخندِ اقتدار، قرارداد و قانون آنها عمل میکند‬ ‫‪ ،(Rios, 1999: 52)‬تا نویسندگان به یاری آن، گفتمانی استعمارستیز را در جامعه بنیان‬ ‫نمایند. همین امر، رمز موفقیت این شیوة نوظهور، در جهان پسااستعماری است. نمود‬ ‫این گونة ادبی در ادبیات داستانی معاصر عربی، در آثار نویسندگان لبنانی به وفور یافت‬. رمان تقریر میلیس که به روایت جنگ‬ ‫داخلی لبنان و ریشههای اجتماعی، سیاسی و روانی آن میپردازد؛ یکی از شاخصترین آثار داستانی‬ ‫ربیع جابر در حوزة رئالیسم جادویی است.

Results
Conclusion
Full Text
Paper version not known

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call

Disclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.