Education in Hatay in Republican Era

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Hatay’da eğitimin geçirdiği aşamaları tarihi süreç içinde incelemektir. Bu çerçevede Hatay’da okulöncesi eğitimde, temel eğitimde, ortaöğretimde, mesleki-teknik öğretimde ve yükseköğretimde Cumhuriyet tarihi boyunca alınan mesafe ve gelinen nokta sayısal veriler eşliğinde ele alınmıştır. Bu çalışmada, betimsel araştırma türlerinden tarihi yöntem kullanılmıştır. Bu çalışmada Hatay ile ilgili nüfus ve eğitim verileri Türkiye İstatistik Kurumu istatistiklerinden, milli eğitim istatistiklerinden ve Boğaziçi Üniversitesi (http://egitimistatistikleri.com) web sayfasından elde edilmiştir. Elde edilen bu veriler okulöncesi, temel eğitim, ortaöğretim, mesleki-teknik öğretim ve yükseköğretim kurumlarında okul, öğretmen ve öğrenci durumları şeklinde kategorize edilmiştir. Çalışmada her eğitim basamağının öğretmen, öğrenci vb. sayısal verileri ele alınmıştır. Verilerde Hatay’ın anavatana katıldığı yıl olan 1939 temel ölçüt olmuş ve 2018’e kadar geçen süreç belirli yılların verileriyle desteklenmiştir. 1939’dan 2018’e geçen 80 yıllık dönemin genel bir fotoğrafı çekilmeye çalışılmıştır. Eğitimle ilgili veriler sunulurken Hatay’ın gelişiminde bir başka gösterge olan nüfus verileri ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, geçen 80 yıllık evrede Hatay’da tüm eğitim basamaklarında sayısal olarak büyük artışlar olduğu görülmüştür. Hatay’da tüm okul basamaklarında net okullaşma oranı genellikle Türkiye ortalaması ile paraleldir hatta bazı basamaklarda daha yüksektir. Hatay’daki okullaşma oranlarına bakıldığında okulöncesi eğitimde okullaşmanın Türkiye ortalamasının yaklaşık 15 puan üzerinde olduğu görülmektedir. İlkokul, ortaokul ve liselerdeki okullaşma oranları Türkiye ile paralellik içinde giderken, mesleki-teknik eğitimde ise Türkiye ortalamasının yaklaşık 2 puan altında kalmıştır. Bütün okul basamaklarında öğretmen ve öğrenci sayısındaki artış nüfus artışının çok üzerinde olmuştur. Öğretmen başına düşen öğrenci sayısında ciddi gelişme sağlanmıştır. Bu adımlar Hatay eğitimi adına olumlu süreçler olarak değerlendirilebilir. Elde edilen verilere göre Hatay eğitimi bazı basamaklarda Türkiye’ye örnek olabilecek verilere sahipken bazı basamaklarda Türkiye ortalamasının altındadır. Yapılacak yeni çalışmalarla Hatay eğitim tarihi pek çok yönüyle ve ayrıntılarıyla ele alınabilecektir.