Działalność organizacyjna Karaimów z pierwszej fali emigracji rosyjskiej w przededniu II wojny światowej na podstawie korespondencji z hachanem Serają Szapszałem

Abstract

Korespondencja hachana Seraji Szapszała z okresu 20-lecia międzywojennego pozwala na poznanie nowych aspektów karaimskiego życia społecznego w Europie pierwszej połowy XX w. Aktywizacja organizacyjna Karaimów z pierwszej fali emigracji rosyjskiej (białych) w Niemczech oraz w Czechosłowacji oraz podporządkowanie nowoutworzonych organizacji hachanowi Rzeczypospolitej Polskiej miały duże znaczenie również dla uchronienia społeczności karaimskich w Polsce i Związku Sowieckim przed zagładą. W latach 1934–1939 zabiegi poczynione przez Michała (Musę) Kowszanły, Siemiona Duwana oraz Seraję Szapszała dały podstawę przyjęcia przez nazistowskie Niemcy przepisów, na mocy których, Karaimi byli uznani za „aryjczyków” i nie podlegali ograniczeniom wprowadzonym przez norymberskie ustawy rasowe.