Dört Farklı Bitki Ekstraktının Patates Güvesi [(Phthorimaea operculella (Zeller) (Lepidoptera: Gelechiidae)] Yumurta ve Larvasına Karşı Toksik Etki Çalışması

Abstract

Bu çalışmada iki farklı kekik türü (Thymus vulgaris L. ve Origanum majorana L.), adaçayı (Salvia officinalis L.) ve Lavanta (Lavandula officinalis L.), bitki ekstraktının önemli bir karantina zararlısı olan Patatesten güvesi-PG [(Phthorimaea operculella (Zeller) (Lepidoptera: Gelechiidae)]‘nin ergin öncesi dönemlerine karşı toksik etkisi araştırılmıştır. Her bir bitkinin ekstraktları üç farklı %3, 5 ve 10 ml/L‘luk konsantrasyonda etanol ile seyreltilmiş, zararlının larva ve yumurtalarına karşı uygulanmıştır. Yumurtaya uygulamada en yüksek konsantrasyonda (%10 ml/L) sırasıyla, lavanta ve T. vulgaris‘de %73,7, O. majorana'da %67,5 ve adaçayında ise %66,2 oranında inhibisyon gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, konsantrasyon arttıkça, yumurta açılımının azaldığını gösterirken, en çok etki lavanta ve T. vulgaris‘in %10 ile muamele edilmiş P. operculella yumurtalarında görülmüştür. Gözlemler 7 gün boyunca yapılmıştır. Larva evresine karşı insektisit toksisite çalışmasında, 7. gün sonunda ölüm oranı en yüksek konsantrasyonda (%10 ml/L), O. majorana %91,2, Lavanta 90%, T. vulgaris %87 ve adaçayında %83,7 oranlarında tespit edilmiştir. Ayrıca larvada 4 farklı bitki ekstraktının konsantrasyonları arttıkça ölüm oranının da zamana bağlı olarak arttığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, bu çalışmada, bitki ekstraktlarının yumurta evresine ovisidal toksisitesi olduğu ve larva evresine de insektisidal etkisi olduğu bulunmuştur.