Doktor Helena Maria Kornella (1897–1992) – pierwsza kobieta urolog w Polsce

Abstract

ABSTRAKTWstęp: Dopuszczenie kobiet do studiów medycznych nastąpiło dopiero w drugiej połowie XIX w. Jednak tylko nieliczne lekarki interesowały się chirurgią. Na przełomie XIX i XX w. już kilka lekarek amerykańskich wykonywało operacje na narządach moczowych. Pionierem była Marie B. Werner, która mogła leczyć wyłącznie kobiety. Mary E. Childs MacGregor (1896–1955) odbyła całkowite szkolenie urologiczne w 1928 r. i została pierwszym szefem urologii w Nowym Jorku. Była inspiratorem kariery urologicznej dr Elisabeth Pickett, która w 1966 r. została pierwszą kobietą dyplomowanym urologiem w Ameryce.W 1911 r. Dora Brücke-Teleky została pierwszą kobietą urologiem, członkiem Niemieckiego Towarzystwa Urologicznego, a w 1920 r. Wiedeńskiego Towarzystwa Urologicznego. W 1923 r. Sophia Lisovskaja pierwsza na świecie została profesorem urologii Instytutu Medycznego w St. Petersburgu; kierowała nim do 1952 r.Jednak poza pojedynczymi wyjątkami urologia była do lat 70. XX w. domeną mężczyzn.Celem pracy było przedstawienie pierwszej kobiety, asystentki Oddziału Urologicznego we Lwowie, pokazanie jej bohaterskich, czynów i przeżyć w burzliwych i dramatycznych latach II wojny światowej.Materiały: Do publikacji wykorzystano materiały z bibliotek i archiwów angielskich oraz polskich, jak również fotografie i dokumenty ze zbiorów rodzinnych Kornelli.Życiorys: Helena Kornella urodziła się 6 listopada 1897 r. w Jaśle. Ojciec inżynier Michał Kornella ukończył studia Techniczne w Wiedniu, a doktoryzował się na Politechnice Lwowskiej. Matką była Jadwiga z domu Hoszowska. Helena ukończyła studia medyczne na Uniwersytecie Lwowskim w 1928 r. Po studiach była asystentką na Oddziale Urologicznym, następnie pracowała na Oddziale Chorób Wewnętrznych we Lwowie.W kwietniu 1940 r. wraz z matką, bratową oraz 3-miesięczną bratanicą została wywieziona do Kazachstanu. Początkowo odbywała „wyrok ciężkich robót” w Sowchozie. Następnie pracowała jako lekarz w Siergiopolu, a w 1941 r. w Pomocniczej Wojskowej Służbie Kobiet. Potem była opiekunką polskich sierot, które przewiozła do Teheranu. Następnie była opiekunką Bejrutczyków w Libanie.W 1950 r. przybyła do Anglii. Tam pracowała jako lekarz do 70. roku życia. Zmarła w Essex w 1992 r.Podsumowanie: Doktor Helena Maria Kornella była pierwszą kobietą asystentką Oddziału Urologicznego we Lwowie. Ofiarnie pracowała przy zwalczaniu epidemii tyfusu i była opiekunką polskich sierot w Kazachstanie.