Abstract
<p>Celem badań była analiza związku między postawami rodzicielskim a poziomem empatii i agresji dorastających dzieci. W badaniach wzięło udział 201 adolescentów w wieku 16–18 lat wychowywanych w pełnej rodzinie w dużym mieście. Do pomiaru empatii użyto kwestionariusza IRI (Davis 1983), poziom agresji diagnozowano na podstawie wyników kwestionariusza Bussa i Perry’ego (1992), a KPR -Roc (Plopa 2008) użyto do pomiaru retrospektywnych zachowań rodzicielskich pod kątem pięciu postaw: akceptacja/odrzucenie, nadmierne wymagania, autonomia, niekonsekwencja oraz nadmierna ochrona. Wyniki badań własnych potwierdzają istnienie związku między postawami rodzicielskimi a poziomem zachowań empatycznych i agresywnych u dzieci. Umiejętność przyjmowania cudzej perspektywy oraz współodczuwania przez synów i córki zależy w dużym stopniu od postaw rodzica tej samej płci. Dla poziomu empatii dziewcząt predyktorami okazały się postawy matek, zaś poziom empatii chłopców w największym stopniu wyjaśniają postawy ojców. Ponadto, brak pozytywnych postaw ojców i duże nasilenie negatywnych ma związek z nieumiejętnością radzenia sobie z własnymi emocjami przez młodzież obu płci i wzmaga ich personalny dystres. Również diagnoza poziomu agresji młodzieńczej była rozpatrywana w kontekście pozytywnych oraz negatywnych postaw rodzicielskich, które mogą sprzyjać bądź hamować agresję swoich dzieci. Zarówno pozytywne jak i negatywne postawy obojga rodziców miały istotne znaczenie dla nasilenia agresji dzieci w zależności od rodzaju aktu agresywnego. Agresję bezpośrednią dziewcząt najsilniej wyjaśniały negatywne postawy obojga rodziców, zaś agresję pośrednią głównie postawy ojców. U chłopców, dla poziomu agresji fizycznej i werbalnej istotne okazały się postawy matek, zaś dla agresji pośredniej jak gniew i wrogość – głownie postawy ojców. Wyniki badań potwierdzają, że zarówno matka, jak i ojciec odgrywają istotną rolę w kształtowaniu odpowiednich społeczno-emocjonalnych umiejętności swojego dziecka. Dowiodły również istnienia odmiennych wzorców relacji pomiędzy postawami matek i ojców a zachowaniem empatycznym i agresywnym ich dzieci.</p>
Highlights
Calvete E., Gámez-Guadix M., Orue I., 2014, Family characteristics associated with child-to-parent aggressions in adolescents. „Anales de Psicologia”, 30, s. 1176–1182
A., Richaud MC., Malonda, E., 2017, Parenting styles, prosocial, and aggressive behavior: The role of emotions in offender and non-offender adolescents
Summary
Streszczenie: Celem badań była analiza związku między postawami rodzicielskim a poziomem empatii i agresji dorastających dzieci. Wyniki badań własnych potwierdzają istnienie związku między postawami rodzicielskimi a poziomem zachowań empatycznych i agresywnych u dzieci. Zarówno pozytywne jak i negatywne postawy obojga rodziców miały istotne znaczenie dla nasilenia agresji dzieci w zależności od rodzaju aktu agresywnego. Dlatego też wręcz niezbędna wydaje się analiza percypowanych postaw rodzicielskich przez współczesnych adolescentów i ich związek nie tylko z zachowaniami agresywnymi, ale także z poziomem ich wrażliwości emocjonalnej w postaci empatii. Szczególnie w procesie resocjalizacyjnym młodych ludzi, zarówno w diagnozie jak i terapii, warto szukać odpowiedzi na pytania: w jakim stopniu pozytywne postawy rodzicielskie mogą wpłynąć na rozwijanie i kształtowanie empatii, zachowań prospołecznych, a tym samym hamować ryzyko młodzieńczych zachowań ich dzieci określnych mianem patologii społecznych? Szczególnie w procesie resocjalizacyjnym młodych ludzi, zarówno w diagnozie jak i terapii, warto szukać odpowiedzi na pytania: w jakim stopniu pozytywne postawy rodzicielskie mogą wpłynąć na rozwijanie i kształtowanie empatii, zachowań prospołecznych, a tym samym hamować ryzyko młodzieńczych zachowań ich dzieci określnych mianem patologii społecznych? Czy i jakie znaczenie ma obecność matki, a jakie – ojca, na rozwijanie i kształtowanie zachowań prospołecznych oraz antyspołecznych ich dorastających dzieci?
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a call
