Determining Strategy Based Supplier Pre-Qualification Criteria With Fuzzy Relational Maps

Abstract

Tedarikci secimi, yonetim ve karar bilimlerinde en fazla calisilmis konulardan olmasina ragmen hala en problemli alanlardan bir tanesidir. Cunku gercek hayatta karar vericiler, karar verme surecinin belirli bir asamasindan sonra hisleriyle hareket etmektedir. Secim surecinde meydana gelen problemleri bertaraf etmek icin karar vericilerin, surecin ilk asamasi olan kriter tespitine odaklanmasi gerekmektedir. Cunku secimin kalitesi, surecin ilk asamasinin kalitesine baglidir. Gerek akademik camianin, gerek ise gercek isletmelerin gozden kacirdigi bir diger onemli nokta ise orgutler arasi stratejik uyumdur. Tedarikci karakteristiklerinin orgut stratejileri ile uyumu, isletmenin basarisi icin en onemli faktorlerden bir tanesidir. Dolayisiyla bu calisma, orgut stratejileri cercevesinde onemli olan tedarikci on degerlendirme kriterlerini tespit etmeyi amaclamistir. Kriterlerin tespiti icin Delphi tekniginin veri toplama sureci uygulanmis, kriterlerin orgut stratejileri ile iliskilendirilmesi icin ise bulanik iliskisel haritalar kullanilmistir. Uygulamada kullanilan veriler, otomotiv endustrisinde faaliyet gosteren Tier-1 nitelikli global bir isletmeden temin edilmistir. Elde edilen sonuclar, strateji tabanli en onemli kriterlerin isletmelerin orgutsel ve yonetsel karakteristiklerini olcen kriterler oldugunu gostermistir. Literaturde ve pratikte cok onemli olarak degerlendirilen maliyet ve fiyat, strateji baglaminda orta seviyede onemli olarak tespit edilmistir. Dolayisiyla isletmelerin aday tedarikcileri on degerlendirmeye tabi tutarken calisanlarin teknik yeterliligi, surekli iyilestirme sistemleri ve iletisim yetenekleri gibi kriterlere yogunlasmasi gerekmektedir.