DETERMINATION OF NON-MEDICAL HELP-SEEKING BEHAVIORS AND DRUG ADHERENCE LEVELS OF PATIENTS WITH CHRONIC MENTAL DISORDERS

Abstract

Amaç
 Bu araştırma kronik ruhsal bozukluğu olan hastaların
 tıp dışı yardım arama davranışları ve ilaç uyum düzeylerini
 belirlemek amacıyla yapılmıştır.
 Gereç ve Yöntem
 Bu araştırma tanımlayıcı türde yapılmıştır. Araştırmanın
 örneklemini Erzurum ilinde bulunan bir hastanenin
 Psikiyatri Polikliniği’ne kronik ruhsal bozukluk tanısı ile
 başvuran ya da başvurduğunda yeni tanı alan ve araştırmaya
 katılmayı kabul eden 191 hasta oluşturmuştur.
 Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından oluşturulan
 Kişisel Bilgi Formu, Tıp Dışı Yardım Arama Davranışı
 Bilgi Formu ve Tıbbi Tedaviye Uyum Oranı Ölçeği
 (TTUOÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde ki-kare
 testi, T-testi, varyans analizi kullanılmıştır.
 Bulgular
 Araştırmamızda hastaların %79,6’sının tıp dışı yardım
 aradığı, %86,4’ünün hastalık belirtileri ortaya çıkınca
 ilk olarak hekime başvurduğu ve %73,3’ünün hekim
 dışı başvurularda ilk başvurdukları kişinin dini unvanı
 kullanan kişi (hoca) olduğu bulunmuştur. Hekim dışı
 başvurulan yerde hastaya tanı koymak için uygulanan
 yöntem %78,5 oranında dua ve muska olarak bulunmuştur.
 Kronik ruhsal bozukluğu olan hastaların, cinsiyet,
 yaş, medeni durum, yaşanılan yer, eğitim durumu,
 çalışma durumu ve gelir düzeyi ile tıp dışı yardım arama
 davranışlarının istatistiksel olarak anlamlı olduğu
 belirlenmiştir. Kronik ruhsal bozukluğu olan hastaların-
 Tıbbi Tedaviye Uyum Oranı Ölçeği puan ortalamasının
 14,61±2,39 olduğu saptanmıştır.
 Sonuç
 Kronik ruhsal bozukluğu olan hastaların tıp dışı yardım
 arama davranışları ilaç uyum düzeylerini olumsuz etkilemektedir.
 Bu sonuç doğrultusunda psikiyatri hemşirelerinin
 ilaç uyumu konusunda eğitici rolde olması,
 hastaların bilgi birikimlerini arttırmaya ve aynı zamanda
 tıp dışı yardım arama davranışlarını değerlendirmeye
 yönelik girişimlerde bulunması önerilebilir.