Decyzje w psychoterapii

Abstract

Celem artykułu było pogłębienie refleksji nad znaczeniem decyzji w psychoterapii. Za punkt wyjścia obraliśmy pogląd klasyków psychoterapii (Eric Berne, Harold Greenwald, Antoni Kępiński), którzy przypisywali decyzjom pacjenta istotny wkład w powstawanie zaburzeń psychicznych oraz ich leczenie. Rozwinięcie i argumentacja niniejszego przekonania zostały podparte wiedzą z zakresu psychologii klinicznej i rozwojowej oraz ilustracjami klinicznymi. W pierwszej części tekstu zarysowaliśmy klasyczne indeterministyczne ujęcie decyzji oraz sposób myślenia o decyzjach, oparty na pojęciu kondycji ludzkiej, który jest możliwy do pogodzenia z determinizmem mechanizmów psychologicznych i użyteczny w psychoterapii. W kolejnych dwóch skupiliśmy się na rozpoznaniu specyfiki i typów decyzji w przebiegu życia pacjenta, które mogą generować lub/i podtrzymywać psychopatologię (adaptacyjne i moralne) oraz tych, które mają swój udział w wyleczeniu (zorientowane na szukanie prawdy i podejmowanie odpowiedzialności). W ostatniej części podjęliśmy próbę wyjaśnienia, na czym polega potencjalny wpływ decyzji terapeuty na kluczowe dla zmiany terapeutycznej decyzje pacjenta oraz sformułowaliśmy kilka postulatów natury metodologicznej i praktycznej.