Czy wolność słowa i wolność prasy są rzeczywiście potrzebne społeczeństwu i państwu?

Jacek Sobczak

doi:10.14746/rpeis.2018.80.1.12

Abstract

Wolność prasy wydaje się wartością niekwestionowaną. Wątpliwości budzi niekiedy możliwość jej ograniczenia. Opowiadając się przeciwko tezie o nieograniczonej wolności prasy, przywołać należy w płaszczyźnie prawa Rady Europy judykaty Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu odnotowujące przejście ich z paradygmatu idealistycznego do realistycznego. Jest to prawo podstawowe, odwołujące się do racjonalności, wolności słowa i swobody komunikacji. Wywodzić tę wolność można z argumentów opartych na idei demokracji, z potrzeby służenia prawdzie i związanej z tym wolnym rynkiem idei, wreszcie z autonomii jednostki. Wolność słowa ma charakter zarówno indywidualny, jak i społeczny. Nie jest oczywiście celem samym w sobie. Nie może abstrahować od założeń deontologii. Bez wolności słowa nie może funkcjonować ani demokratyczne państwo prawne, ani społeczeństwo w takim państwie. Istnieją jednak poważne pokusy, aby takową wolność ograniczać.

Highlights

Standard ten był przez świat dziennikarzy odbierany z daleko idącą aprobatą, chociaż pojawiały się głosy krytyczne, akcentujące, że wolność słowa uzyskuje pozycję dominującą w stosunku do innych praw i wolności, a Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (ETPC) chroni nie tylko „publicznego kontrolera”, lecz także „złośliwego kontrolera”[29]
When opposing the thesis about the unlimited freedom of the press, it is necessary to refer to the jurisprudence of the European Court of Human Rights in Strasbourg which shows a transition of judicial decisions from an idealistic paradigm to a realistic one
Że korzystanie z tej wolności jest możliwe jedynie pod warunkiem dobrego wykonywania zawodu dziennikarskiego, którego kanon starał się ustalić, odwołując się do pojęcia dobrej wiary etyki dziennikarskiej, staranności i rzetelności zawodowej

Summary

Introduction

Podobnie zresztą jak wolność słowa, ustanowiona jest nie dla dziennikarzy, lecz dla członków całego społeczeństwa. Dzienni-Jacek Sobczak karze to jedynie grupa, która z tej wolności korzysta i korzysta w pierwszym rzędzie, ale korzysta nie dla siebie, nie dla swojej wygody, lecz w interesie społeczeństwa bądź jego mniej lub bardziej liczących się grup – sformułuję to mocniej, powinna korzystać właśnie w ten sposób, ponieważ w praktyce jest niestety inaczej.

Results

Conclusion