Contributions from Ahmed-i Dâî’s Tercüme-i Kitâbü’t-Ta’bir to Vocabulary of Old Anatolian Turkish

Abstract

Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanmış Tarama Sözlüğü, Eski Anadolu Türkçesinin söz varlığını tanıklarıyla birlikte en kapsamlı olarak ortaya koyan yayın olma özelliğini günümüzde de halen korumaktadır. Bu özelliği ile Tarama Sözlüğü Türkiye Türkçesinin tarihsel söz varlığının tespiti için ve Eski Anadolu Türkçesine ait metinlerin yayınlanmasında temel başvuru kaynağıdır. Ancak Tarama Sözlüğü bütün bu özelliklerine rağmen bazı haklı eleştirilere muhataptır. Bu eleştirilerden biri de Tarama Sözlüğü’nün neşrinden sonra yayımlanmış bazı eserlerde yer alan döneme ait kelimelerin bu sözlükte bulunmaması sebebiyle güncelleştirilmesi gerektiğidir. Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait Ahmed-i Dâî’nin Tercüme-i Kitâbü’t-Ta’bir adlı rüya tabirleri kitabı içeriği açısından Eski Anadolu Türkçesi döneminin söz varlığına ait pek çok kelimeye sahiptir. Tercüme-i Kitâbü’t-Ta’bir, yayımlanmış Eski Anadolu Türkçesi metinlerinde ve Tarama Sözlüğü’nde bulunmayan ve/veya anlam ve ses bakımından farklı, az tanıklanmış kelimeleri ile dönemin söz varlığını tespit etmede değerli bir eserdir. Bu çalışmada, Tercüme-i Kitâbü’t-Ta’bir’de yer alan bu tür kelimeleri yukarıda verdiğimiz ölçütler çerçevesinde değerlendirdik.