Contribution of River Landscape to Urban Identity, the Case Çoruh River

Abstract

Yaşam alanlarının kalitesinin göstergesi olan kentsel kimlik, fiziksel ve doğal çevrenin geçmişten günümüze aktarılan toplumların ortak değerlerine, sosyal ilişkilerine ve kültürel ve sanatsal yaşam biçimlerine katkısının sonucu olarak ortaya çıkar. Kentler ve toplumlar kimlikleri ile var olurlar. Çoruh nehrinin Artvin il sınırları içerisinde kalan Deriner ve Borçka Barajları arasındaki yaklaşık 31km’lik bölümünde yürütülen bu çalışmada, doğal peyzaj karakterleri özelinde Çoruh Nehri kıyılarının kültürel, doğal ve çevresel özellikleri bir bütün olarak ele alınarak kentsel imaj ve kent kimliği oluşturma potansiyeli incelenmiştir. Bu amaçla araştırmanın birinci aşamasında doğal peyzaj karakterlerinden su yüzeyi, arazi formu, vejetasyon, jeolojik yapı, nadirlik, renk ve kültürel veriler değerlendirme parametresi olarak belirlenmiş, uzman görüşleri yardımıyla ağırlıklandırmaları yapılmıştır. Ayrıca, ana parametrelere ait alt parametreler oluşturularak skorlanmış ve bu değerler kullanılarak gözlem noktalarında bölgeler için kentsel kimlik potansiyel değeri hesaplanmıştır. İkinci aşamada ise bu değerler estetik ve algısal kriterler değerlendirme formu sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda kent kimliğinde etkili olan parametrelerin önem sırasına göre su yüzeyi> arazi formu> vejetasyon> jeolojik yapı> nadirlik> renk> kültürel veriler olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında, yapılan puanlamada kentsel kimlik oluşturma potansiyel değeri en yüksek bölgenin doğal güzellikleri ile ön plana çıkan ikinci bölge olduğu belirlenmiştir. Puanlama sonuçları estetik ve algısal kriterler değerlendirme formu sonuçları ile tutarlılık göstermiştir. Çalışma sonuçlarının kentsel kimlik oluşturma çalışmalarında uygulayıcılara önemli veriler sağlayacağı düşünülmektedir.