Compatible Stem Volume and Stem Diameter Equations for Brutian Pine Stands in Antalya-Gebiz Region

Abstract

Ülkemizin ekolojik ve ekonomik açıdan önemli ağaç türlerinden birisi Kızılçam (Pinus brutia Ten.)’dır. Bu nedenle türün sürdürülebilir yönetimi ve planlaması için hasılat ve büyüme modellerine ihtiyaç vardır. Hasılat ve büyüme modellerinin en önemli bileşenlerinden birisi de ağaç hacim tahminleridir. Ülkemizde ağaç hacim tahminleri genellikle tek girişli hacim tabloları kullanılarak yapılmaktadır. Ancak söz konusu hacim tabloları kullanılarak, güvenilir ve doğru hacim tahminleri yapılması oldukça güçtür. Günümüzde ağaç hacim tahminleri için en doğru yaklaşım tarzlarından birinin uyumlu gövde çapı ve gövde hacim denklemleri olduğu ifade edilmektedir. Bu çalışmada, Antalya-Gebiz yöresi doğal kızılçam meşcereleri için uyumlu gövde hacmi ve gövde çapı denklemleri geliştirilmiştir. Bu amaçla, Max ve Burkhart (1976), Parresol vd. (1987), Clark vd. (1991) ve Jiang vd. (2005) tarafından geliştirilen parçalı gövde çapı modelleri seçilmiştir. Seçilen modeller, gövde çapı ve gövde hacim tahminleri açısından tüm ağaç ve gövdenin farklı bölümleri için karşılaştırılmıştır. Geliştirilen tüm modeller gerek gövde çapı gerekse gövde hacim tahminlerinde başarılı sonuçlar üretmiştir. Test edilen tüm modeller, gövde çapı tahminlerindeki varyasyonun %94’ünden; gövde hacim tahminlerindeki varyasyonun ise %95’inden daha fazlasını açıklamıştır. Gövde çapı tahminlerindeki hatalar 2,8 cm’den, gövde hacim tahminlerindeki hatalar ise 0,02 m3’ten daha az bulunmuştur. En başarılı tahminler Clark vd. (1991) tarafından geliştirilen gövde çapı modeli ile elde edilmiştir. Ayrıca çalışma kapsamında geliştirilen modeller, yöresel tek girişli hacim tablosu değerleri ile de karşılaştırılmıştır. Test edilen dört gövde hacim modeli de yöresel tek girişli hacim tablosundan daha iyi sonuçlar ortaya koymuştur.