Cities searching for their identity and memory in the era of extreme commodification: Case of Iznik Historical City Center

Abstract

Yaşanan (toplumsal) mekân ile anlam kazanan bellek, postmodernizmin kentleri dönüştürme sürecinde kent kimliklerini yok etmiş ve kentsel hafızanın silinmesine zemin hazırlamıştır. Böylece kentler köklerinden kopuk ve yapay görünümler ile temsil edilmeye başlamıştır. Bu çalışma, İznik tarihi kent merkezinin tarihsel süreçte mekansal olarak nasıl değiştiğini ve bu değişimin kent sakinlerinin gündelik yaşamına sosyal olarak kenti nasıl entegre ettikleri ve bu değişime bağlı olarak kentin kolektif hafızasındaki kent kimliğini ele almaktadır. Çizgisel bir süreç boyunca deneyimlenen bu olgunun anlaşılması için sözlü tarih yaklaşımı kullanılmıştır. Derinlemesine görüşmeler ile elde edilen veriler tematik analiz uygulanarak kent kimliği ve kentsel hafıza kodlarındaki değişim anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmada kent kimliğinin tarihsel süreçteki değişiminin gündelik yaşam pratikleri odağından okunması ve değişen sosyal ilişkilerin mekansal hafızaya etkisi çalışmayı mekân, kimlik ve hafıza üçgeninde okumaya olanak tanımaktadır. Çalışmanın bulgularına göre, İznik tarihi kent merkezinde mekâna yönelik müdahaleler katılımcıların zihnindeki İznik kimliğinde kırılmalara neden olmuştur. Ayrıca mekansal örüntünün yapılı çevre ile değişmesinin yanı sıra hafızayı manipüle eden politik kararlar kente ilişkin toplumsal hafızanın sönümlenmesine ve kente yönelik sosyo-kültürel değerlerin metalaşmasına neden olmaktadır.