CHARACTER CRİTİCİSM İN THE QUR'AN WİTHİN THE FRAMEWORK OF 21-22 VERSES FROM SŪRAT AL-NAJM

Abstract

Araştırmada, Necm sûresinin 21 ve 22. ayetleri konu edinilmiştir. Amaç, âyetlerdeki eleştiride bulunulan esas konunun tespitidir. Bu tesipiti yapma ihtiyacı, ilgili ayetlere dair göz atılan meallerde birbirinden farklı anlamların dile getirilmiş olmasıdır. Zira incelenen mealler, âyetlerde eleştirilen husus hakkında üç ayrı görüş içermektedir. Bunlardan ilki kısaca Allâh’a çocuk isnâd edilmesi iken, ikincisi Allâh’a erkek çocuk yerine özel olarak kız çocuk isnâd edilmesidir. Üçüncü eleştiri konusu ise Allâh’a herhangi bir çocuk isnâdından öte müşriklerin hem kendi örf ve adetleri ile hem de akılları ile çelişen tavır ve tutumlarıdır. Karşılaştığımız bu durum ilgili ayetlere meal verilirken yapılan muhtemel hatalar ya da ihmallerden kaynaklanmış olabileceği düşüncesini zihnimizde uyandırmıştır. Bu çerçevede söz konusu görüşler arasında tercih yapabilmek ve muhtemel anlamlardan en sahihini tespit edebilmek adına, söz konusu âyetlerin Kur’ân’daki versiyonları da tespit edilerek bütünsel bir analiz yapılmıştır. Öncelikle ilgili âyetlere dair türkçe meallerin 33 tanesi ve ingilizce meallerin 3 tanesi karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmiştir. Ardından Necm sûresi 21 ve 22. âyetlerin hakikatte hangi konuda eleştiride bulundukları üslup ve bağlamları dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Burada kullandığımız ‘bağlam’ kelimesi ile hem tarihsel bağlamı hem de metinsel bağlamı kast ettiğimizi belirtmeliyiz. Netice itibariyle bu değerlendirmeler, âyetlerin içinde bulundukları âyet grubu, yani birlikte indikleri düşünülen âyet grubu, başka bir ifadeyle sözsel/metinsel bağlamın yanı sıra Kur’ân bütünlüğü, âyetlerin indikleri şartlar, âyetlerin ilk muhatapları ve âyetler nâzil olduğunda muhatapların içinde bulundukları sosyo-kültürel yapı dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Yapılan incelemeler ve değerlendirmeler, bu iki ayette esas eleştirilen hususun yukarıda zikredilen ilk iki görüş olmadığını, müşriklerin kendi içlerinde bile tutarlı olmayan davranışları ve Allâh inançları olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır. O halde bu iki ayette ve Kur’ân’daki benzer üslup ve içeriğe sahip olan âyetlerde Allâh’ın müşriklerin söylem ve tutum uyuşmazlığı barındıran karakterlerini eleştirdiği söylenebilir. Araştırmanın sonuç bölümünde, bazı meal yazarlarının hatadan ya da ihmalden değil de meal yazmanın doğasından kaynaklanan birtakım zorluklardan ötürü ilgili âyetlere verdikleri anlamları kısa tutmuş olabilecekleri göz önünde bulundurularak, şayet lafzî tercüme yapacaklarsa, Allâh’ın vermek istediği mesajı okuyucuya yanlış aktarmamaları adına ilgili ayetlerde en azından bir dipnot vererek esas mesajı açıklamaları önerilmiştir. Ayrıca Necm sûresi 21 ve 22. âyetleri için tarafımızca üretilen bir tefsîrî meal örneği de ilim ehlinin takdirine sunulmuştur.