Carnivalesque Dimension of Electronic Dance Music in Festivals

Abstract

Underground (yeraltı) bir kültürden gelen elektronik dans müziğinin (EDM) gelişimini incelendiğimizde son yıllarda festivaller sayesinde ana akım haline geldiğini söyleyebiliriz. EDM, Türkiye’de geç tanınmasına rağmen Disk Jokey’ler ve prodüktörler aracılığıyla zaman içerisinde aktif bir izler kitle oluşturmayı başarmıştır. 1990’larda radyolar sayesinde ülkemize girerek, son on yılda sayısı artan partiler ve festivaller yoluyla büyüyerek gelişmiştir. Bu makalede elektronik dans müziği festivallerinde gerçekleştirilen alan çalışmasında, izler kitlenin ifade biçimleri ve deneyimleri ile festival ve DJ’lik olgusuna yönelik elde edilen veriler karnavalesk kavramı çerçevesinde açıklanacaktır. Etnografik veriler gözlem, katılımcı gözlem ve görüşme yoluyla İzmir ve İstanbul’da düzenlenen EDM festivallerinden sağlanmıştır. Karnavallar, antik çağdan itibaren günümüze kadar basit eğlence kutlamaları olmanın dışına çıkarak daha kolektif bir durumu simgelemektedir. Bahtin’in Rebelais ve Dünyası eserinde incelediği Ortaçağ karnaval anlayışı günümüz EDM festivalleri ile birçok açıdan benzer özellikler taşımaktadır. Festivaller sosyal yaşamdan kaçışın sağlandığı performans alanı ve karşı kültür olarak modern dönem öncesi karnavallar gibi değerlendirilebilir. Gülme ve özgürlük gibi karnavalesk davranışın görünürlük kazandığı durumlarla birlikte bazı farklılıklar makalede ele alınmıştır. Ortaçağ geleneği olan karnavalların izleri günümüzdeki EDM festivallerinde de biçimsel olarak görülmektedir. Bu festivaller siyasal ve ekonomik etkilere rağmen bir karşı kültür ve tepetaklak dünya halini korumayı sürdürmektedir.