Bir “Göçmen” ve Bir “Yerli”: Özdamar ve Tanpınar’da Vatan Kavramı

Abstract

Bu çalışmada; iki Türk yazarın, eserlerinde ve benliklerinde oluşturdukları “vatan” kavramı ele alınmıştır. İlk yazar olarak Almanya’da yaşayan ve Almanca yazan Emine Sevgi Özdamar, ikinci yazar olarak ise Ahmet Hamdi Tanpınar seçilmiştir. 1901 yılında doğan, ilk gençlik yılları savaş içinde geçen ve yeni kurulan bir ülkenin ilk aydınlarından olan Ahmet Hamdi Tanpınar ile 1946 yılında 2. Dünya Savaşı’nın hemen ardından doğup ülkesindeki kaos ortamını yaşayan, göz altına alınan ve 19 yaşında Almanya’ya giden Emine Sevgi Özdamar için vatan ne anlam ifade etmektedir? Yazarların “Der Hof im Spiegel” ve “Beş Şehir” adlı eselerinde bu kavramın (vatanın) onlar için ne anlama geldiği araştırılırken, aralarındaki kuşak ve üslup farklılıkları, kimliklerini ve bakış açılarını oluşturan etkenler dikkate alınmıştır. Tüm bu etkenler ışığında Özdamar ve Tanpınar’ın, vatan kavramını nasıl algıladıkları açıklılığa kavuşturulmaya çalışılmıştır.