Bazı Anason (Pimpinella anisum L.) ve Tatlı Rezene (Foeniculum vulgare Mill. var. dulce) Populasyonlarının Uçucu Yağ Bileşenlerinin Belirlenmesi

Abstract

Anason (Pimpinella anisum L.) ve tatlı rezene (Foeniculum vulgare Mill. var. dulce) ülkemizde yoğun olarak tarımı yapılan ve ekonomik önemi olan tıbbi ve aromatik bitkiler arasında yer almaktadır. Bu çalışmada farklı bölgelerden temin edilen anason ve tatlı rezene populayonlarına ait meyvelerin uçucu yağ oranları ile bileşenlerini belirlemek amaçlanmıştır. Hidro-distilasyon yöntemi kullanılarak uçucu yağ elde edilmiştir. GC / MS yöntemi ile de uçucu yağ bileşenleri belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, uçucu yağ oranı anason meyvelerinde %3.24±0.03-3.48±0.04, tatlı rezene meyvelerinde ise %2.37±0.10-3.24±0.10 arasında bulunmuştur. Her iki türün uçucu yağ bileşenlerinde trans-anethol en yüksek oranda tespit edilmiştir. Trans-anethol oranı, anason populasyonlarında (%85.22±3.98-97.23±0.18), tatlı rezene (%81.63±3.79-92.64±1.90) populasyonlarına göre daha yüksek oranda bulunmuştur. Anason ve tatlı rezene uçucu yağında yüksek oranda bulunan trans-anetholden sonra en fazla görülen bileşenlerin estragol, L-fenkhon ve limonen olduğu belirlenmiştir. Bu dört ana bileşenle birlikte anason ve tatlı rezene uçucu yağında yedi oksijenli monoterpen ve sekiz monoterpen hidrokarbon olduğu tespit edilmiştir. En yüksek trans-anethol oranı tatlı rezenede Konya-1 (%92.64±1.90) populasyonundan, anason için ise Burdur (%97.23±0.18) populasyonundan elde edilmiştir. Anason ve rezenede yeni çeşit geliştirme amacıyla ıslah çalışmalarında bu populasyonlar başlangıç materyali olarak kullanılabilir.