Abstract

Ormanların optimal şekilde işletmeye açılmasında yol ağları, ulaşım ve taşıma altyapısının temel unsurudur. Ana ve tali orman yolları ile yeterince işletmeye açılamayan orman alanlarında üçüncül yollar olarak sürütme ve/veya traktör yolları yapılarak sürütme mesafeleri kısaltılmaya ve sürütme maliyetleri azaltılmaya çalışılır. Ormancılığa yönelik birçok uygulamada olduğu gibi sürütme yollarının da orman ekosistemi üzerinde geçici ve/veya kalıcı olumsuz etki potansiyeli bulunmaktadır. Öte yandan, herhangi üretim bölmesi veya bölmeciğinde, üretim operasyonları için sürütme yol uzunluğunun nasıl bir artış gösterdiğine ilişkin yeterli veri, bilgi ve kayıtlara rastlanmamaktadır. Bu çalışmanın amacı; sürütme yollarının niteliklerini özetlemek, ayırt edici özelliklerini tarif etmek, örnek alınan bazı üretim bloklarında sürütme yolu yoğunluklarını hesaplayıp bu değerlerin değişimine göre sürütme yolu ağlarının potansiyel ekolojik etkileri konusunda bazı değerlendirmeler yapmaktadır. Isparta Orman Bölge Müdürlüğü sınırları içinde, Google Earth programından yararlanılarak rastgele seçilen 30 adet üretim ünitesinin, üretim öncesi ve sonrasındaki uydu görüntüleri üzerinden sürütme yolu yoğunlukları hakkında veri toplanmış ve analiz edilmiştir. Buna göre, üretim sezonunun hemen bitiminde, sürütme yolu uzunluklarının üretim üniteleri başına ortalama 3290 m olduğu ve sürütme yol yoğunluğunun da ortalama 83.1 m/ha’a eriştiği belirlenmiştir. Sürütme yollarının ortalama 3 m genişlikte bir alan kaybına neden olduğu kabul edildiğinde; 1 ha’ lık orman alanının yaklaşık % 2.5’i sürütme yollarından dolayı kaybolmaktadır.

Highlights

  • Terrestrial road networks constitute the main transportation and transportation infrastructure for opening up of the forests in an optimal way

  • Üretim ünitelerinin alan büyüklüğü ile üretim sonrası sürütme yolu uzunlukları arasındaki bağıntıya göre (p

  • Review of ecological effects of roads on terrestrial and aquatic communities

Read more

Summary

Sürütme yollarının genel özellikleri

Dağ ormanlarına özgün tipik bir orman yolu olarak nitelendirilebilir (Tavşanoğlu, 1971). Standart orman yolu ile işletmeye açmanın yeterli olmadığı; havai hat kullanımının mümkün olmadığı veya sürütme mesafesinin çok uzun olduğu yamaçlarda; kontrolsüz kaydırma, traktörle kablo çekimi veya kısa mesafeli vinçli havai hat gibi çeşitli seçeneklerin kullanılmasını sağlamak için ürünün en yakın standart yola ve/veya rampaya sürütülmesini ekonomik, emniyetli ve estetik şekilde sağlamak için yapılır. Arazi yamaç eğiminin %30 ile maksimum %70 arasında olduğu ve zeminin taşıma kapasitesinin orta ve iyi derecede olduğu yerlerde uygulanır. Orman yollarının çok düşük eğimli olması ve/veya eşyükselti eğrilerine paralel seyretmesi durumunda (muhtemelen bu tür arazide, yamaç eğimi %25-40 arasında olabilir); sürütme yolları yüksek eğimli ve orman yollarına çapraz olacak şekilde planlanabilir ve uygulanabilir (Şekil 2a). 2. Orman yollarının eğiminin yüksek olduğu yerlerde (muhtemelen arazi yamaç eğimi de yüksektir), sürütme yolları eşyükselti eğrilerine paralel olarak seyredecek ve düşük eğimli olacak şekilde tasarlanır (Şekil 3). Paralel sürütme yollarının en olumsuz tarafı sürütme yollarının tek taraflı olarak yola bağlanması, uzun oluşu, yağmur sularının drenaj sorunu ve hassas zeminlerde tekerlek izleri oluşumuna engel olunamaması şeklinde sıralanabilir (Şekil 2b)

Sürütme yollarının teknik özellikleri
Materyal ve yöntem
Sürütme yolu uzunlukları ve yoğunlukları
Sürütme yolu ve yoğunluğunun potansiyel etkileri
Sürütme yollarının kavramsal açıdan değerlendirilmesi
Findings
Sonuç ve öneriler
Full Text
Published version (Free)

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call