Abstract

راه‌آهن سراسری ایران در دوران سلطنت رضاشاه پهلوی ساخته شد. راه‌اندازی این پروژة عظیم پیامدهایی داشت. بخشی از این پیامدها به حضور چندسالة مهندسان، نجاران و بناهای خارجی مربوط می­شد و بخشی دیگر حاصل شکل‌گیری و راه‌اندازی تشکیلات راه‌آهن بود. در خلال سال‌های 1306-1315ش/ 1927-1936م که راه­آهن شمال ایران ساخته شد، صدها مهندس، بنا، نجار و... از اروپا به ایران آمدند و چندین سال در ایران زندگی کردند. کلیسا، آرامگاه کارگران، تلفن‌خانه و ساختمان محل اقامت مهندسان از میراث برجامانده از ساخت راه‌آهن است که ردپای اروپاییان را می‌توان در آنها دید. از سوی دیگر تغییراتی که ساخت راه‌آهن در بافت جمعیتی و مراکز سکونت شمال ایران ایجاد کرد و باعث شکل‌گیری شهرها و آبادی‌ها شد، در کنار کشف معدن زغال­سنگ، تأسیس کارخانة تأمین برق و تأسیسات انتقال زغال­سنگ از معدن به ایستگاه راه‌آهن زیرآب از میراث تاریخی برجامانده از راه‌آهن به حساب می‌آید. ضمن آنکه بخشی از سازة راه‌آهن مانند پل ورسک، سه ­خط طلا و تونل گدوک به حدی منحصربه­ فرد هستند که امروزه می‌‌توان از آنها به ­عنوان آثار تاریخی یاد کرد. این مقاله با استفاده از منابع مستند، اسناد تاریخی، روزنامه‌های دورة رضاشاه، داده‌های گردآوری ­شده از طریق مصاحبة تاریخ شفاهی و بررسی‌های میدانی می­کوشد وضعیت این آثار فرهنگی و تاریخی را از زمان احداث تا کنون بررسی کند.

Full Text
Published version (Free)

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call