Armut Fidanlarının Morfolojik Özellikleri Üzerine Anaçların ve Çeşitlerin Etkisi

Abstract

Meyve yetiştiriciliğinde anaçlar üzerine aşılanan çeşidin büyüme ve gelişmesini etkilediği gibi çeşitler de üzerlerine aşılandıkları anacı etkilemektedirler. Günümüzde armut yetiştiriciliği farklı büyüme özelliklerine sahip anaçlar üzerine aşılanarak çoğaltılan fidanlar ile yapılmaktadır. Bitkilerin kök sistemini oluşturacak olan anaçların seçimi çeşit seçimi kadar önemlidir. Bu çalışma, aşılı armut fidanlarının morfolojik özellikleri üzerine bazı armut klon anaç ve çeşitlerinin etkisini belirlemek amacıyla 2018-2019 yılları arasında yürütülmüştür. Bu çalışmada, ‘Deveci’, ‘Williams’, ‘Santa Maria’ ve ‘Abate Fetel’ armut çeşitleri Fox9, Fox11, OHxF87 ve OHxF333 armut klon anaçları üzerine dilciksiz aşı yöntemiyle aşılanmıştır. Araştırmada fidanlarda anaç çapı (mm), aşı noktası çapı (mm), aşı sürgününde yan dal sayısı (adet), boğum sayısı (adet), boğum arası mesafe (cm), yaprak eni ve boyu (cm), yaprak sapı uzunluğu (cm) ve kalınlığı (mm), sürgündeki yaprak sayısı (adet), ortalama ve toplam yaprak alanı (cm2) incelenmiştir. Araştırmada tüm parametreler üzerine anaçların ve çeşitlerin değişen düzeylerde etkiye sahip olduğu saptanmıştır. En yüksek aşı noktası çapı anaçlar bakımından Fox9; çeşitler bakımından ‘Deveci’de belirlenmiştir. Araştırmada en fazla yan dal sayısı ve yaprak sayısı Fox9 üzerine aşılı ‘Deveci’ çeşidinde tespit edilmiştir. Ortalama yaprak alanı en fazla ‘Santa Maria’, bitki başına toplam yaprak alanı ise ‘Deveci’ çeşidinde belirlenmiştir. Sürgündeki boğum sayısının Fox9 anacında diğer anaçlardan daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Boğum arası mesafenin Fox9 anacında diğer anaçlardan daha düşük olduğu saptanmıştır. ‘Santa Maria’ çeşidinde boğum arası mesafenin diğer çeşitlerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırmanın sonucunda morfolojik özellikler bakımından Fox9 anacı üzerine aşılı ‘Deveci’ çeşidinin diğer çeşit/anaç kombinasyonlarından daha iyi değerlere sahip olduğunu söyleyebiliriz.