Analysis of The Presence of Long Memory with Structural Breaks in Variance: Application to Stock Markets of Scandinavian Countries

Abstract

Hisse senedi piyaysasında fiyat oluşurken menkul kıymete ilişkin tüm bilgiler, fiyat oluşumunu etkilemektedir. Hisse senedi piyasalarında uzun hafızanın varlığı, ilgili piyasaların zayıf formda etkin olmadığını göstermektedir. Bu çalışmada, 01/09/2008-30/09/2022 dönemine ilişkin İskandinav ülkeleri olan Danimarka, İsveç, Norveç ve Finlandiya hisse senedi piyasalarındaki volatilitede meydana gelen şok etkileri araştırılmıştır. Geweek ve Porter-Hudak testi ile bu ülkelerin volatilite serilerinde uzun hafıza parametresine ilişkin sıfır hipotezi reddedilmiştir. Ayrıca, Lo Modifiye Edilmiş R/S testi ile volatilite serisi ilgili kritik değerler aralığının üzerinde sonuç elde edilmiştir. Varyanstaki yapısal kırılmalar dikkate alınarak yinelenen kümülatif kareler toplamı (ICSS) yöntemi ile FIGARCH modeli uygulanmıştır. Çalışmada bulunan ülkelerden, Danimarka (d= 0.37064), Norveç (d=0.46677), İsveç (d=0.50199) ve Finlandiya (d=0.44732) sonucuna ulaşılmıştır. Bu ülkelerin borsalarına ilişkin getiri serileri hemen dengeye ulaşmaktadır. Ancak, zayıf formda etkin olmayan volatilite serilerinin mevcut ve gelecekte oluşabilecek fiyatın, geçmiş fiyatlarından bağımsız olmadığına işaret etmektedir. Bu bulgular, İskandinav ülkelerin getiri serilerinde uzun hafıza özelliğinin bulunmadığını ancak volatilite serilerinde uzun hafıza özelliğinin varlığını ve dolayısıyla bu ülkelerin borsalarının volatilite serilerinin zayıf formda etkin olmadıklarının sonucu elde edilmiştir.