Analiza postrzegania prawdziwości informacji wśród studentów – podobieństwo super fake newsów do prawdziwych wiadomości

Abstract

Cel i hipoteza: przedmiotem badań prezentowanych w artykule jest postrzeganie prawdziwości fake newsów w zależności od sposobu ich definiowania: jako dezinformacji intencjonalnej (wąska definicja) lub niezamierzonej dezinformacji (szeroka definicja). U podstaw analizy leży hipoteza, zgodnie z którą fake newsy definiowane wąsko będą skuteczniej udawały prawdziwe wiadomości niż fake newsy definiowane szeroko, a zatem użytkownicy będą obie te grupy fake newsów postrzegać w różny sposób. Metody badań: metoda sondażu diagnostycznego, zawierającego skalę fake newsów, oraz psychologiczny pomiar poziomu analitycznego myślenia i aktywnie otwartego myślenia. Wyniki i wnioski: analiza udowadnia, że użytkownicy postrzegają prawdziwość fake newsów w dwojaki sposób: twarde fake newsy (fake newsy definiowane szeroko) są postrzegane jako mniej prawdziwe, a super fake newsy (fake newsy definiowane wąsko) są postrzegane jako bardziej prawdziwe. Ponadto, podczas gdy analityczne myślenie wpływa korzystnie jedynie na rozpoznawanie twardych fake newsów, to aktywnie otwarte myślenie chroni przed uwierzeniem zarówno w twarde, jak i super fake newsy. Wartość poznawcza: w artykule przedstawiono medioznawczo-psychologiczną analizę postrzegania prawdziwości różnych grup fake newsów i dzięki temu wskazano różne sposoby projektowania działań edukacyjnych w tym obszarze.