An Evaluation on Determining the Relation between Listening Skill and Social Emotional Learning Skill

Abstract

Problem Durumu: Bireyin toplumla iliskilerini duzenleyen bircok becerinin on kosulu dinlemedir. Dinleme ozellikle sosyal becerilerin gelisimine temel olusturur. Sosyal beceriler de ogrenme sureclerinin onemli bir kismini olusturur. Bandura’nin Sosyal Ogrenme Teorisi’ne gore bir cocuk baskasinin davranisini model alma, gozlem yapma ve duyarak taklit etme gibi yollarla ogrenir (Bandura, 1969). Bu beceriler baskalarinin duygularini anlayabilme, duygudaslik, ozyonetim, ozdenetim, ikna, problem cozme gibi alt becerileri kapsamaktadir (Turnuklu, 2004). Sosyal Ogrenmenin duyma, taklit etme, gozlem yapma gibi sureclerinde saglikli bir dinleme sarttir. Insan, evreni ve canlilari aklinin yaninda duygulariyla da tanir ve degerlendirir. Ozellikle cocukluk caginda kazanilan duygusal ve sosyal beceriler genclik ve yetiskinlikte de onemlidir. Sosyal yonu guclu bireyler oncelikle kendini taniyan ve anlayan, oz guveni yuksek, kisilerarasi iliskilerde basarili, farkliliklara toleransli, problem cozme becerisi gelismis, duygusal anlamda guclu, empati yetenegi gelismis, toplum hayatinda olumlu ozellikleriyle dikkat ceken bireylerdir. Bu ozellikler bircok alani dogrudan bircogunu da dolayli olarak etkileyerek yasamin tamamina -okul, is, evlilik gibi- yon veren yasamsal becerilerdir. Kisilerin fiziksel ve ruhsal sagligini bozacak bircok riskli ve zararli davranisin, okullarda, medyada, sokakta gorulen siddet olaylarinin sosyal ve duygusal yeterlilige sahip olup olmayla dogrudan bagi vardir. Yapilan arastirmalar ulkemizde sigara, alkol ve uyusturucu maddelerin kullaniminin ortaogretimde ilkogretimden uc kat fazla oldugunu gostermektedir. Ozellikle ortaogretim ogrencilerinde zararli madde kullanimi oranlarinin yuksekligi sosyal ve duygusal ogrenme yoluyla okullarda onleyici calismalar yapmanin gerekliligini ortaya koymaktadir. Genclerde riskli cinsel davranislarin ve zorbalik, siddet egilimlerinin onlenmesinde de SDO oncu olacaktir (Ogel vd., 2004). SDO riskli davranislari azaltmanin yaninda koruyucu bir ozellik tasimaktadir. SDO ile ilgili calismalar incelendiginde SDO becerilerini olusturan dort temel beceriden soz edildigi gorulmektedir. Bunlar: Problem cozme becerisi, iletisim becerileri, kendilik degerini arttiran beceriler ve stresle basa cikma becerileridir (Kabakci ve Korkut Owen, 2010). Cocukluk caginda ogrendiklerimizin bircogunu dinleyerek gerceklestirdigimiz dusunuldugunde dinleme becerisinin erken yaslardan itibaren gelistirilmesi bireyleri duygusal yonden yetistirecek ve gelecekte duygusal ve sosyal beceri eksikliklerinden kaynaklanan tehlikelerden koruyacaktir. Bunlar depresyon, siddet egilimi, yeme bozukluklari gibi olumsuz davranislar olabilecegi gibi uyusturucu bagimliligina kadar uzanan hayati tehlikeler de olabilmektedir. Dinleme ve sosyal duygusal ogrenme becerilerinin gelistirilmesinin okullarda yasanan disiplin sorunlarinin, siddet olaylarinin onlenmesine ve ogrencilerin gelecekte yasayabilecegi toplumsal catismalarin azaltilmasina katki sunacagi dusunulmektedir. Son yillarda yapilan arastirmalar simdiki kusagin bir onceki kusaga gore duygusal anlamda daha cok zorluk yasadigi, daha yalniz, depresif, kizgin, asi, fevri ve saldirgan oldugu yonundedir. Bunun icin duygusal ve sosyal yonden egitilmeleri onemlidir. Okullarin akil ve duygulari birlikte ele alan egitim politikalarina ihtiyac duydugu goze carpmaktadir. Arastirmanin Amaci: Arastirmanin amaci dinleme becerisi ile sosyal duygusal ogrenme becerisi arasindaki iliskiyi belirlemek ve aralarinda iliski varsa bu iliskinin duzeyini belirlemektir. Bu bakis acisiyla yurutulen calismanin temel problemi sudur: Dinleme becerileri, sosyal duygusal ogrenme becerilerini anlamli olarak yordamakta midir? Bu ana problemin cozumlenmesinde asagidaki alt problemlere de yanit aranmistir: 1. Ortaokul ogrencilerinin dinleme becerileri, iletisim becerilerini anlamli olarak yordamakta midir? 2. Ortaokul ogrencilerinin dinleme becerileri, problem cozme becerilerini anlamli olarak yordamakta midir? 3. Ortaokul ogrencilerinin dinleme becerileri, stresle basa cikma becerilerini anlamli olarak yordamakta midir? 4. Ortaokul ogrencilerinin dinleme becerileri, kendilik degerini arttiran becerilerini anlamli olarak yordamakta midir? Arastirmanin Yontemi: Bu arastirma tarama modelinde iliskisel bir calismadir. Calismada nicel veri toplama yontemleri kullanilmistir. Boylece nicel veriler araciligiyla ile degiskenler arasi iliskilerin betimlenmesi hedeflenmistir.