Aleyrodes lonicerae Walker (Hemiptera: Aleyrodidae)‘nın Viola tricolor L. Üzerinde Biyolojik Özellikleri ve Ölümü Esas Alan Yaşam Çizelgesi

Abstract

Hanımeli beyazsineği, Aleyrodes lonicerae Walker (Aleyrodidae: Hemiptera)‘nın ergin öncesi dönemlerinin gelişme süreleri laboratuar koşullarında menekşe Viola tricolor L. (Violaceae) bitkileri üzerinde çalışılmıştır. Beyazsinek erginleri Adana‘da Mercurialis annua L. (Euphorbiaceae) bitkilerinden elde edilmiştir. Viola tricolor üzerinde A. lonicerae‘nın yumurta, birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü larva (pupa) dönemlerinin gelişme süreleri sırası ile, dişi bireyler için 9,17, 6,33, 5,83, 4,00, 5,17 ve erkek bireyler için 10,27, 5,91, 5,55, 4,82, 4,55 gün olarak saptanmıştır. Yumurtadan ergin oluncaya kadar geçen toplam gelişme süresi dişilerde 30,50 gün ve erkeklerde 31,10 gün olmuştur. Aleyrodes lonicerae‘nın yumurta, 1., 2., 3. ve 4. larva (pupa) dönemlerinde meydana gelen ölüm oranları sırasıyla menekşe yaprakları üzerinde %22,45, 18,37, 12,25, 4,08 ve 8,16 olmuştur. Menekşe bitkileri üzerinde belirlenen döneme bağlı yaşam çizelgesinde, en büyük k-değeri 1. larva döneminde (k=0,1174) saptanmıştır. Saptanan k-değeri aynı zamanda ölüm oranının en yüksek olduğu dönemi göstermektedir. Konukçu bitki tercihini saptamak için yapılan çalışmada, A. lonicerae dişilerinin aynı ortamda bulunan gül (2,67/iki yaprak) ve menekşe (15,83/iki yaprak) üzerine bıraktıkları ortalama yumurta sayıları arasındaki fark önemli bulunmuştur. Menekşe bitkileri üzerindeki denemeler 20±2°C sıcaklık ve %40±5 orantılı neme sahip iklim odalarında yürütülmüştür.