Aile İşletmelerinde Yönetici Yetkinlikleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Abstract

Yetkinlikler, işletmelerin en iyi performansa ulaşmalarının temel belirleyicisidir. Aile işletmeleri sahip ve yöneticilerinin bilgi, beceri, deneyim ve yetkinlikleri işletmelerin sürdürülebilirliğini ve rekabet gücü elde etmelerini sağlar. Aile işletmeleri yönetiminde farklı yetkinliklere sahip farklı kuşaklardan aile üyelerinin işlerin yürütülmesinde gerekli yetkinliğe sahip olmamaları işletmelerde sorunlara yol açmaktadır. Bu sorunlara çözüm bulmak amacıyla, bu araştırmada aile üyelerinin yetkinliklerinin doğru belirlenmesi ve yetkinliğe göre işletme içinde doğru alana yönlendirilmesine faydalı olabilecek bir ölçek geliştirilmeye çalışılmaktadır. Karma araştırma desenindeki bu araştırmada literatür taraması yapılarak teorik model belirlenmiştir. Mülakat görüşmeleri ve literatürde geçerliliği ve güvenirliği kanıtlanmış çalışmalardan yararlanılarak anket tekniğiyle aile işletmelerinden 384 geçerli veri elde edilmiştir. Betimsel istatistik, açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi teknikleri kullanılarak önerilen teorik model test edilmiştir. Bulgular, yönetici yetkinliği ölçeğinin 14 farklı boyutta toplam 59 ifadede değerlendirilebileceğini ortaya koymuştur. Bu ölçek aracılığıyla yapılacak araştırmalarda aile işletmelerinde yönetici konumundaki aile bireylerinin yönetici yetkinliklerinin ölçülebileceği ve böylece bu yöneticilerin yetkinlik bağlamında eksiklerinin tespiti, bu eksiklerin giderilmesi veya yöneticilerin yetkinlikleri bağlamında işletmede doğru alanlara yönlendirilebileceği değerlendirilmiştir.