Aile Hekimliği Asistanlarının Human Papillomavirüs Aşıları Hakkındaki Bilgi ve Tutumları

Abstract

Giriş:Human papillomavirüs (HPV) erkeklerde ve kadınlarda en sık cinsel yolla bulaşan viral enfeksiyon etkenidir. HPV aşılarının etkinliği kanıtlanmış olsa da ülkemizde ulusal bağışıklama programında yer almaması nedeniyle bireylerin istediği doğrultusunda yapılmaktadır. Bu nedenle hekimlerin önerisi bireylerin HPV aşıları ile ilgili tutumlarını etkileyen temel nedenlerden biridir. Bu çalışmada aile hekimliği asistanlarının HPV enfeksiyonu ve aşılaması ile ilgili bilgi düzeylerinin ve tutumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem:Kesitsel, tanımlayıcı nitelikteki bu çalışmada, İzmir Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Aile Hekimliği Kliniklerinde uzmanlık eğitimi almakta olan aile hekimliği asistanlarına 15 Aralık 2022 – 15 Mart 2023 tarihleri arasında yüz yüze 19 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Bulgular:Araştırmaya 181 aile hekimliği asistanı katılmıştır. Katılımcıların yaş ortancası 28 (min-maks: 22-54) yıl olup, %50,8’i erkeklerden oluşmuştur. Hekimlerin %68,5’i daha önce HPV aşısını önermiştir. Daha önce HPV aşısı önermeme nedenleri arasında en sık aşı ile ilgili yeterli bilgi düzeyine sahip olmama (%51,9) ve endikasyon dahilindeki hasta ile karşılaşmama (%48,1) yer almıştır. Daha önce HPV aşısı öneren ve önermeyen katılımcılar arasında yaş, cinsiyet, aile hekimliğindeki asistanlık süreleri, kendilerine HPV aşısı yaptırmaları ve piyasadaki HPV aşılarını bilmeleri açısındanistatiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (sırasıyla, p<0,001, p=0,024, p<0,001, p<0,001, p<0,001, p<0,001, p<0,001). Yine gruplar arasında HPV’nin neden olduğu hastalıklardan servikal intraepitelyal neoplazive serviks kanserinin bilinme oranları arasındaistatiksel anlamlı fark olduğugörülmüştür (sırasıyla, p=0,014, p<0,001). Sonuç:Araştırmamızda aile hekimliği asistanlarının HPV ve aşıları ile ilgili bilgi düzeyleri ile tutumları arasında ilişki olduğu görülmüştür. Aile hekimlerinin, aşılanma oranlarının arttırılmasında merkezi öneme sahip olduğu göz önüne alındığında, geleceğin aile hekimleri olacak asistan hekimlere yönelik uzmanlık eğitimi içerisinde HPV aşıları ile ilgili bilgi ve becerilerini artırmaya yönelik müdahalelere ihtiyaç vardır.