AHMET HAŞİM’İN ŞİİRLERİNDE MEKÂN

Abstract

Ahmet Haşim, Tük edebiyatının önemli isimlerinden biridir. Önceleri Tanzimat sanatçıları olan Abdülhak Hamit ve Muallim Naci’nin şiirlerinin etkisinde kalan şair daha sonra Servet-i Fünun sanat anlayışına uygun şiirler yazar. Fransız şiiri ise onun sanat anlayışını derinden etkiler. Şiiriyle bireysel sanat anlayışını kendi döneminde koruyan şair ilk şiir kitabı olan Göl Saatleri’ni 1921’de çıkarır. Daha sonra Piyale’yi 1926’da kaleme alır. Modern Türk şiirinin kurucularından biri olan Ahmet Haşim, kendisinden sonra Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Muhip Dıranas ve Necip Fazıl Kısakürek gibi birçok sanatçıyı etkiler Sanatçının şiirleri üzerine birçok çalışma yapılmış ve kitap çıkarılmıştır. Aynı zamanda onun bireysel odaklı sanat anlayışı dönemin sanatçıları ve kendisinden sonra gelen sanatçılar tarafından da tenkit edilmesine neden olur. Özellikle Haşim’in “hayal havuz”u gibi mekânsal çağrışımları bu eleştirilerin hedefidir. Genellikle mekân, daha çok roman ve hikâye unsurlarından biri olarak görülmektedir. Ancak mekân kavramı son yıllarda çeşitli çağrışımlarla yeniden anlam kazanmakla beraber şiirde de yerini bulur. Mekân ve insan karşılıklı bir etkileşime sahiptir. Dolayısıyla mekân ile şair de etkileşim içindedir. Ahmet Haşim’in şiirlerinde ise zaman kavramı öne çıkarılır. Hâlbuki zaman dışında ve zamanla birlikte şiirde vücut bulan, gerçek ve hayal ile iç içe geçmiş bir mekân meselesi Ahmet Haşim’in şiirlerinde mevcuttur. Çalışmanın amacı, Ahmet Haşim’in şiirlerinden hareketle mekân unsurlarını tespit etmek ve mekân unsurlarının sanatında nasıl kullanıldığını incelemektir. Mekânın şair için ne anlamlar ifade ettiğini -biyografisinden hareketle- ortaya koymak çalışmanın esas amacıdır.