A theory of friendship in st. Basil of Caesarea, in relation to Aristotle's ethics

Abstract

<p>Το άρθρο αυτό επισημαίνει ορισμένες ομοιότητες ανάμεσα στην έννοια τής<br />φιλίας όπως έμφανίζεται στίς ’Επιστολές του 'Αγ. Βασιλείου του Καισαρέα<br />καί στήν θεωρία τής φιλίας τοϋ ’Αριστοτέλη, όπως έκφράζεται στα ’Ηθικά<br />Νικομάχεια καί στά ’Ηθικά Ενδήμεια. Είναι δυνατό νά γίνουν παραλληλισμοί<br />στά άκόλουθα θέματα: α) ή χρησιμότητα τής φιλίας, β) ή ομοιότητα στήν </p><p>αρετή καί ή ταυτότητα σέ πνευματικούς στόχους ώς θεμελιώδεις βάσεις μιας<br />ειλικρινούς φιλίας, γ) τό κίνητρο τής άμοιβαίας άπόλαυσης καί των κοινών<br />προτιμήσεων άνάμεσα σέ φίλους, δ) ή άναγκαιότητα τής ομόνοιας, ε) ή κοινότητα<br />τής έπικοινωνίας μεταξύ των φίλων, στ) ή ανάγκη των φίλων νά μοιράζονται<br />χαρές καί λύπες, ζ) τέλος, ή κοινή αντιμετώπιση τής διάλυσης<br />τής φιλίας.<br />Στο έργο τού Βασιλείου όλα αυτά δείχνουν νά απορρέουν άπύ τύν ’Αριστοτέλη,<br />παρόλο πού δεν υπάρχουν στα γράμματά του δηλώσεις πού νά το<br />μαρτυρούν άμεσα. ’Άλλωστε, ό Βασίλειος προσκομίζει ακριβέστατες έκφράσεις<br />γιά τά αίσθήματά του (εΐτε αυτά τά βίωνε σέ βάθος είτε άντικατόπτριζαν<br />τήν εκλεπτυσμένη εύγένεια τού καιρού του) ή τά όποια βρίσκονται σέ πλήρη<br />συμφωνία μέ τά ’Αριστοτελικά σημεία πού προαναφέρθηκαν.<br />’Ακόμα κι αν αύτά είχαν καταστεί κοινό κτήμα μέσα στο άμάλγαμα πού<br />παρουσίαζε ή παιδεία τον 4ο αιώνα, είναι ακόμα παρόντα καί μπορούν νά εντοπιστούν<br />στο έργο τού Βασιλείου, ό όποιος πιθανότατα θεώρησε τις μάλλον<br />προσωποπαγείς καί πρακτικές άπόψεις τού ’Αριστοτέλη γιά τή φιλία, έκφρα-<br />στικότερες από τήν θεωρητική άπόσταση τού Πλάτωνα καί των Στωϊκών<br />— καθώς έπίσης καί πιο άρμονικές μέ τήν θέση του σάν χριστιανού.</p>