A Review of Memorial Days for Yunus Emre from National to Local Memory

Abstract

Yunus Emre, yazılı ve sözel kültürde ürettiği eserleri ve dünya görüşüyle yaşadığı 13. yüzyıldan günümüze ulaşabilmiş ender şahsiyetlerdendir. Gerek eserleri gerekse hakkında anlatılan menkıbeleriyle Türk kültüründe Yunus Emre belleğinden söz edilebilir. Mezar yerlerinin bulunduğu illerde ise, ulusaldan yerele dönüşen bir belleğin varlığından bahsetmek mümkündür. Çalışma, Yunus Emre gibi zirve bir şahsiyetin yazılı ve sözlü kültürün yanı sıra toplumsal uygulamalarla da kültürel bellek aktarımının yapılabildiğini göstermesi açısından önemlidir. Bu çalışmada Yunus Emre’ye ait mezar yerlerindeki anma günü etkinliklerinin Yunus Emre kültürel belleğinin yaşatılmasındaki rolü incelenmiştir. Anma günü etkinliklerine zaman, hikâye, mekân, yemek, ekonomi ve inanç unsurları açısından yapılan bu değerlendirmeyle Yunus Emre’ye ait kültürel belleğin yaşatılmasındaki dinamiklerden birinin çeşitli yönleriyle ortaya konulması amaçlanmıştır. Türkiye’nin pek çok yerinde mezarı bulunan Yunus Emre’nin; Eskişehir, Karaman ve Manisa illerindeki anma günleri, devamlı yapılmaları dikkate alınarak bu üç ille sınırlandırılmıştır. Bu değerlendirmenin sonucunda anma günü etkinliklerinde yer alan çeşitli uygulamaların Yunus Emre kültürel belleğinin yaşatılması ve kuşaktan kuşağa aktarılmasında önemli işlevlerinin olduğu ortaya konulmuştur.