Abstract
یکی از مهم‌ترین راهبردهای گیاهان در پاسخ به تنش‌های غیر‌زنده از‌جمله خشکی، تجمع مواد محلول آلی سازگار است. به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و برخی صفات بیوشیمیایی در ژنوتیپهای سورگوم دانهای، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در مزرعه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی اجرا شد. تیمارهای تنش خشکی شامل آبیاری متداول (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی (مرحله رؤیت آخرین برگ به‌صورت لوله‌ای) و قطع آبیاری در مرحله رشد زایشی (50 درصد بوته‌ها در مرحله آغاز گلدهی) به‌عنوان عامل اصلی و 10 ژنوتیپ سورگوم دانهای شامل: KGS29، MGS2،KGS33 ، سپیده، KGFS27،MGS5 ،KGFS5 ،KGFS17، KGFS13 و KGFS30 به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی تأثیر منفی معنی‌‌داری بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه و تعداد دانه در پانیکول داشته است. ژنوتیپهای مورد‌مطالعه نیز از نظر تمام صفات مورد بررسی تفاوت آماری معنی‌دار داشتند که حاکی از وجود تنوع بالا در بین ژنوتیپ‌ها بود. تنش خشکی سبب کاهش محتوای کلروفیل و کاروتنوئیدها و افزایش محتوای کربوهیدرات‌های محلول و پرولین آزاد و نیز درصد قند ساقه (Brix) گردید. از نظر عملکرد دانه ژنوتیپ KGFS13 با میانگین عملکرد 5060 کیلوگرم در هکتار و پس از آن ژنوتیپ KGFS17 قرار گرفت. مقایسه میانگین اثر متقابل ژنوتیپ و تنش خشکی از نظر محتوای پرولین برگ نشان می‌دهد که ژنوتیپ KGSF17 در تیمار تنش خشکی متوسط، بالاترین میزان و ژنوتیپهای MGS5 و MGS2 در شرایط آبیاری متداول به‌طور مشترک کمترین میزان پرولین را دارا بودند. در‌مجموع نتایج نشان می‌دهد که تجمع پرولین و کربوهیدرات‌های محلول و درصد قند ساقه، در اثر تنش خشکی افزایش و رنگدانههای فتوسنتزی کاهش پیدا می‌کند.
Sign-in/Register to access full text options 
Free) 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a call
