แนวทางการจัดทำแผนแม่บทชุมชนต่อการอนุรักษ์ระบบนิเวศ ภูมิปัญญาและการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ป่าต้นน้าขมึน โดยเน้นกระบวนการมีส่วนร่วม (Guidelines for Community Master Plan on Ecological Conservation, Wisdom and Utilization of Natural Resources in Kha-Muen Watershed Area By Focusing on the Participatory Process)

Abstract

Thai Abstract: การวจยครงนมวตถประสงค 1) เพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนในชมชนตอการอนรกษระบบนเวศภมปญ ญาและการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตในพนทปาตนนาขมน เกบขอมลวจยเชงปรมาณโดยใชแบบสอบถามจากกลมตวอยางทไดจากตารางของ Krejci & Morgan ทระดบความคลาดเคลอน .05 ไดขนาดกลมตวอยาง จ านวน 383 คน และน ามาวเคราะหหาคาสถต ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และ 2) เพอศกษาแนวทางการจดท าแผนแมบทชมชนตอการอนรก ษระบบนเวศ ภมป ญ ญาและการใชป ระโยชนจากทรพ ยากรธรรมชาตใ นพน ทปาตนนาขมน เกบ ขอ มลวจย เชง คณภาพ ใชวธ การสนทนากลม จากกลมตว อยางสมแบบเจาะจง ทง 3 กลมจ านวน 45 คน และน ามาวเคราะหเชงเนอหา ผลการวจยพบวา 1. ระดบการมสวนรวมของประชาชนในชมชนตอการอนรก ษระบบนเวศภมป ญ ญาและการใชป ระโยชนจากทรพ ยากรธรรมชาตใ นพน ทป าตนนาขมน โดยรวมอยในระดบมาก เมอ พจ ารณาเปนรายดา นดา นทม ค าเฉลย สง สด คอ ประชาชนมส วนรวมเขา ประชมเสนอปญ หาและตองการของชมชน ในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตในพนทปาตนนาขมน รองลงมาคอ ประชาชนมสวนรวมในการรบผลประโยชนรวมจากกจ กรรมการอนรก ษทรพ ยากรธรรมชาต ในบรเ วณพน ทป าตนนาขมน และประชาชนมสวนรวมตดตามกจกรรมและโครงการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมตางๆ ในบรเวณพนทปา ตน นาขมน ตามล าดบ2. แนวทางการจดทาแผนแมบทชมชนตอการอนรกษระบบนเวศ ภมปญ ญาและการใชประโยชนจากทรพ ยากรธรรมชาตใ นพน ทป า ตน นาขมน พบวา จากการเกบ รวบรวมขอ มลดว ยการสนทนากลม ผานผใ หข อ มลทง 3กลม เพอวเคราะหศกยภาพชมชน ทสะทอนใหเหนถงจดแขง จดออน โอกาส และขอจ ากด ทน ามาสการก าหนดเปนวสยทศน ยทธศาสตร มาตรการ แผนงาน โครงการ กจกรรม ไดมการยกแผนแมบทฉบบราง จากการระดมความ คดเหน โดยมแนวทางการด าเนนงานจดตงคณะท างานตวแทนหมบานละ 2 คน จากทประชม เชญทปรกษาผอาวโสของต าบลมาใหขอคดเหนและขอเสนอแนะ จากนนไดน าแผนแมบทชมชนฉบบรางเขาสภา เพอใหผน าและตวแทนพจารณาความถกตองสมบรณ พรอมไดก าหนดผรบผดชอบตามยทธศาสตร ดงน 1) ยทธศาสตรความรวมมอรวมใจของคนในชมชน 2) ยทธศาสตรการอนรกษระบบนเวศและทรพยากรธรรมชาตในพนทปาตนนาขมน และ 3)ยทธศาสตรการสงเสรมกระบวนการเรยนรของชมชน เรยงตามล าดบความส าคญกอนหลง และไดน าเขาบรรจในแผนพฒนาต าบลของเทศบาลต าบลเนนเพม เปนแผนพฒนาตอไป English Abstract: This research aims to 1) Study levels of participation of people in the community toward the wisdom ecosystem preservation and benefit taking from natural resources in Ton Nam Khamin forest area. The quantitative data collection is done by distribution of survey to the samplings deriving from Krejci& Morgan in which its error level equals to .05. The size of sample groups contains 383 people. The data is analyzed for finding statistic value i.e. mean, and standard deviation. 2) Study ways to make a community master plan on the wisdom ecosystem preservation and benefit taking from natural resources in Ton Nam Khamin forest area. The qualitative data is done by having a group interview with the purposive samplings of 3 groups for 45 people. The data is taken to be in a content analysis and the results found that: 1. The level of public participation in the community on ecological conservation, wisdom and utilization of natural resources in the upstream forest area Overall, it was at a high level. Namely, people participating in meetings, proposing problems and needs of the community In the conservation of natural resources in the upstream forest areas, followed by the people participating in the mutual benefit from natural resource conservation activities In the upstream forest area and people participate in monitoring activities and various natural and environmental conservation projects in the upstream forest area respectively. 2. Ways to make a community master plan on the wisdom ecosystem preservation and benefit taking from natural resources in Ton Nam Khamin forest area demonstrate that according from the 3 groups of samplings for analyzing community efficiency reflecting strengths, weaknesses, opportunities, and limitations, these later have become visions, strategies, policies, plans, projects, and activities. There is a draft of master plan from the brain storming in having 2 representatives from each village, and also senior counselors from each sub-district to give advice and suggestions. Then this draft of mater plan should be taken to council in order for leaders and representative to consider its completion and correctness. Moreover, there are responsible persons taking in charge of strategies as in the following items-1) Strategy in community participation 2) Strategy in ecosystem and natural resources preservation in the Ton Khamin forest area, and 3) Strategy in promoting community learning by knowing priorities as well as learning how to attach knowledge gained to sub-district development plan of Noen Poem Sub-district Municipality for becoming a development plan in the future.