الگوی کشف استعداد برای کتابداران کتابخانه های دانشگاهی

Abstract

هدف: پژوهش حاضر به شناسایی ابعاد و عوامل مؤثر بر کشف استعداد کتابداران کتابخانه های دانشگاهی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می پردازد.روش‌شناسی: پژوهش، به صورت آمیخته و با تلفیق دو روش کیفی ( داده بنیاد) و کمی (توصیفی- پیمایشی) انجام شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل 15 نفرخبره و در بخش کمی شامل390 نفر از کتابداران بود که به روش نمونه گیری نظری و خوشه‌ای انتخاب شدند. در بخش کیفی مصاحبه نیمه‌ساختمند و در بخش کمی پرسشنامه استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده‌ها در مرحله کیفی با روش کدگذاری داده‌ها با نرم‌افزار MAXQDA، و در مرحله کمی بر مبنای روش تحلیل مولفه‌های اصلی و همچنین مدل‌یابی معادلات ساختاری(SEM) انجام شد. یافته‌ها: ابعاد مؤثر بر استعدادیابی کتابداران در 6 بعد شامل پدیده مرکزی(شناسایی و انتخاب استعداد ، بکارگیری و جذب استعداد ، ارزیابی و توسعه)؛ شرایط علی ( استعداد محوری در دانشگاه ، ارزش و جایگاه حرفه کتابداری در دانشگاه)؛ راهبردها (تجزیه وتحلیل جامع شغل کتابداری ، رویکرد مناسب دانشگاه به کتابداران مستعد ، توسعه فرایند آموزش کتابداران دانشگاه)؛ شرایط زمینه‌ای(بسترهای قانونی ، اهداف و چشم انداز دانشگاه ، مسائل اقتصادی و اجتماعی)؛ عوامل مداخله‌گر(شرایط محیطی)؛ و پیامدها(شکوفایی فردی استعدادهای کتابداری ، ارتقا کتابخانه و موفقیت دانشگاه ، رشد و توسعه کشور) شناسایی گردید.ارزش : لزوم توجه به استعداد یابی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی سبب توسعه اثربخش کتابخانه‌های دانشگاهی می‌شود. با استفاده از الگوی ارائه شده در پژوهش و فراهم آوردن شرایط مناسب توسط سیاست‌گذاران نظام آموزشی و دانشگاههای دولتی وضعیت کتابخانه ها بهبودمی یابد.