زیستچینهنگاری نهشتههای کرتاسه برمبنای آمونیتها در جنوب غرب قائن (برش قومنجان)

Abstract

برش قومنجان با 125 متر ضخامت شامل توالی سنگ‌های آهک‌ ماسه‌ای خاکستری با میان‌لایه‌های مارن و سنگ‌های آهک‌ ضخیم‌لایة خاکستری است. مطالعات زیست‌چینه‌نگاری در تعیین سن و تطابق واحدهای سنگی حوضه‌های مختلف رسوبی استفاده می‌شود. ناحیة مطالعه‌شده در حاشیة شرقی بلوک لوت قرار دارد. به‌منظور چینه‌نگاری نهشته‌های کرتاسة پایینی- بالایی در جنوب غرب شهر قائن (استان خراسان جنوبی)، یک برش چینه‌شناسی در این منطقه انتخاب و اندازه‌گیری شده است. آمونیت‌های شناسایی‌شده 8 جنس شامل Anisoceras, Calycoceras, Hyphoplites, Hypoturrilites, Hysteroceras, Mantelliceras, Puzosia, Scaphites و 13 گونة وابسته به آنهاست. براساس مجموعة فسیلی شناسایی‌شده و مقایسة آنها با بایوزون‌های جهانی، زیرزون Hysetroceras orbignyi به‌مثابة شاخص بخش زیرین آلبین پسین، زون Mantelliceras mantelli به‌مثابة شاخص بخش پایینی سنومانین پیشین، زون Mantelliceras dixoni به‌مثابة شاخص بخش بالایی سنومانین پیشین و زون Turrilites costatus به‌مثابة شاخص سنومانین میانی پیشنهاد شده است. براساس جنس‌ها و گونه‌های شناسایی‌شده، سن آلبین پسین- سنومانین میانی برای برش مطالعه‌شده پیشنهاد می‌شود. اولین حضور Mantelliceras mantelli، قاعدة سنومانین را مشخص می‌کند. مقایسة آمونیت‌های شناسایی‌شده نشان می‌دهد حوضة شرق ایران طی آلبین پسین- سنومانین میانی قسمتی از قلمرو تتیس بوده است.