ارزیابی کارآیی جدایه های تریکودرما برای کنترل بیولوژیک بیماری پوسیدگی رایزوکتونیایی ریشه لوبیا در زنجان

Abstract

پوسیدگی ریشه و بوته‌میری لوبیا ناشی از قارچ Rhizoctonia در سطح وسیعی از مزارع لوبیای استان زنجان گسترش دارد. در تحقیق حاضر، توانایی آنتاگونیستی 11جدایه تریکودرما بر روی قارچ R. solani جداشده از ریزوسفر ریشه لوبیا در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مایکوپارازیتیسم، مکانیسم اصلی جدایه های تریکودرما در فعالیت آنتاگونیستی روی قارچ R. solani است. در بررسی قدرت رقابتی ساپروفیتی در محیط کشت پی دی ای، جدایه‌های Trichoderma شامل T25 و T12-N (T.harzianum) و T93 و T12-0 (T.virens) مؤثرتر از بقیه بودند، به طوری که جدایه T25 بعد از پنج روز به طور کامل سطح پرگنه R.solani را پوشانده و روی ریسه های بیمارگر رشد و اسپور-زایی نمود. متابولیت‌های فرار جدایه های تریکودرما نیز اثر بازدارندگی قابل توجهی بر رشد میسلیومی قارچ R.solani داشته و بیشترین کاهش رشد در کشت هم زمان و کشت 72 ساعت زودتر تریکودرما به ترتیب مربوط به جدایه T12-Nبا 73/32 درصد و جدایه (T.sp.) T6 با 08/56 درصد بازدارندگی بود. موفق ترین جدایه ها در کنترل بیماری و کاهش شدت بیماری در گلخانه جدایه های T12-0 ، T131(T.viride)، T95(T.harzianum) ،T12-N و T93 بودند.