Συγκριτική μελέτη μεταξύ μαστογραφίας και μαγνητικού συντονισμού σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού

Abstract

Η διατριβή αυτή εκπονήθηκε σε τρία (3) διαδοχικά στάδια: Στάδιο Α': διενεργήθηκε στο Εργαστήριο Ακτινολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο "Αρεταίειο" Νοσοκομείο, κατά το χρονικό διάστημα Μάιος 1993-Μάιος 1994. Εκτιμήθηκε η δυνατότητα διενέργειας μαγνητικής τομογραφίας μαστών (ΜΜ) σε μαγνητικό τομογράφο (ΜΤ) χαμηλής ισχύος 0,5 Tesla (χωρίς ειδικό πηνίο και λογισμικό μετεπεξεργασίας) και επιχειρήθηκε η αναγνώριση διαγνωστικών κριτηρίων για διάκριση καρκίνου μαστού (ΚΜ) από καλοήθεις εστίες. Συνολικά, 35 γυναίκες με γνωστό ή πολύ πιθανό ΚΜ και διαθέσιμη πρόσφατη μαστογραφία (ΜΓ) υποβλήθηκαν σε ΜΜ λίγες ημέρες πριν τη χειρουργική επέμβαση ή βιοψία. Τα βασικά συμπεράσματα ήταν: α) η ΜΜ είναι εφικτή σε ΜΤ ισχύος 0,5 Τ, αν και χωρίς ειδικό πηνίο η διακριτική της ικανότητα είναι περιορισμένη και χωρίς ειδικό λογισμικό η μελέτη της είναι πολύ χρονοβόρα, β) η ΜΜ είναι πιο ακριβής από τη ΜΓ στην εκτίμηση της έκτασης του ΚΜ, γ) υπάρχει σημαντική αλληλεπικάλυψη των απεικονιστικών χαρακτηριστικών μεταξύ ΚΜ και καλοήθων εστιών. Στάδιο Β': διενεργήθηκε στο Δ.Θ.Κ.Α. "Υγεία", μεταξύ Ιουλίου 1994 και Αυγούστου 1999. Επρόκειτο για προοπτική μελέτη με σκοπό την αξιολόγηση κριτηρίων της ΜΜ για διαφορική διάγνωση μεταξύ ΚΜ και καλοήθων εστιών. Συμπεριέλαβε 95 γυναίκες με διαφόρου βαθμού κλινική υποψία για ΚΜ, που είχαν πρόσφατη ΜΓ και υποβλήθηκαν σε ΜΜ σε ΜΤ ισχύος 0,5 Τ αλλά νεότερης τεχνολογίας και εξοπλισμένο με ειδικό πηνίο και λογισμικό μετεπεξεργασίας. Η ευαισθησία, ειδικότητα, θετική προγνωστική αξία (ΘΠΑ), αρνητική προγνωστική αξία (ΑΠΑ) και ακρίβεια της ΜΜ ήταν αντίστοιχα 91%, 72%, 51%, 96% και 76% έναντι 59%, 55%, 30%, 80% και 51% της ΜΓ. Ο συνδυασμός ΜΜ και ΜΓ παρείχε ευαισθησία 100% για όλους τους τύπους ΚΜ. Στάδιο Γ: διενεργήθηκε στο Δ.Θ.Κ.Α. "Υγεία", μεταξύ Σεπτεμβρίου 1999 και Δεκεμβρίου 2007. Επρόκειτο για προοπτική μελέτη με σκοπό τη συγκριτική αξιολόγηση ΜΓ και ΜΜ σε διάφορες ομάδες ασθενών. Μελετήθηκαν 725 γυναίκες. Όλες οι εξετάσεις ΜΜ έγιναν σε σύστημα 1,5 Τ με ειδικό πηνίο, ειδικό λογισμικό και μηχανικό εγχυτή σκιαγραφικού. Η ευαισθησία, ειδικότητα, ΘΠΑ, ΑΠΑ και ακρίβεια της ΜΜ ήταν αντίστοιχα 97%, 78%, 56%, 99% και 83% έναντι 81%, 57%, 34%, 91% και 62% της ΜΓ. Ο συνδυασμός ΜΜ και ΜΓ παρείχε ευαισθησία 100% για όλους τους τύπους ΚΜ. Γενικά συμπεράσματα: α) Η ΜΜ πρέπει να εκτελείται σε ΜΤ 1,5 Τ εξοπλισμένο με ειδικό πηνίο και λογισμικό και εγχυτή, β) είναι αναγκαία η τυποποίηση της τεχνικής και των διαγνωστικών κριτηρίων της εξέτασης , γ) Η ευαισθησία και ΑΠΑ είναι πρακτικά 100% για διηθητικό ΚΜ, αλλά χρειάζεται προσοχή στην περίπτωση του διάχυτου διηθητικού λοβιακού ΚΜ που μπορεί να έχει άτυπη απεικόνιση, δ) περιπτώσεις DCIS μπορεί να διαφύγουν της ΜΜ, ε) η ειδικότητα της ΜΜ είναι μέτρια, στ) η ΜΜ είναι χρήσιμη στην ακριβή εκτίμηση της έκτασης ΚΜ ιδίως σε πυκνό μαστό, στη διάκριση ουλής από υποτροπή ΚΜ, στον προληπτικό έλεγχο γυναικών υψηλού κινδύνου, στην εκτίμηση υπολείμματος μετά από ογκεκτομή, στη μελέτη ασθενών με μεταστατικό καρκίνο αγνώστου πρωτοπαθούς εστίας και σε κάθε περίπτωση με αμφίβολα ευρήματα στη ΜΓ και την κλινική εξέταση.