اثر محلولپاشی روی و اسیدسالیسیلیک بر خصوصیات کمی و کیفی سویا تحت شرایط کمآبی

Abstract

به‌منظور ارزیابی اثر تنش آب، محلول‌پاشی روی و مقادیر مختلف اسید‌سالیسیلیک بر درصد روغن و پروتئین دانه هم‌چنین ارتباط آن‌ها با عملکرد روغن و پروتئین سویا، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در باغ کشاورزی استان لرستان در سال 1392 اجرا شد. عامل‌های آزمایشی شامل تیمار‌های آبیاری در دو سطح (60 و120‌میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) به‌عنوان عامل اصلی و عامل فرعی حاصل از ترکیب محلول‌پاشی عنصر روی (عدم مصرف، مصرف) و هورمون اسید‌سالیسیلیک در سه غلظت صفر، 5/0، یک میلی‌مولار در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که صفات مورد‌بررسی، تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند به‌طوری‌که تغییرات به‌وجود آمده در کیفیت و عملکرد دانه در کرت‌های تنش دیده مشهودتر بود. عملکرد دانه با عملکرد روغن و پروتئین همبستگی معنی‌دار و قوی داشت. اثرات متقابل سه گانه، تأثیر معنی‌داری بر میزان روغن و پروتئین دانه داشته است. با افزایش غلظت اسید‌سالیسیلیک میزان روغن و پروتئین دانه کاهش یافت. افزایش اسید‌سالیسیلیک و مصرف روی با افزایش میزان تبخیر سبب افزایش عملکرد دانه، روغن و پروتئین شد. محلول‌پاشی روی و 5/0‌میلی‌مولار اسید‌سالیسیلیک سبب افزایش درصد روغن و پروتئین دانه گردید. در مجموع، با کاربرد روی و اسید‌سالیسیلیک کاهش عملکرد در اثر تنش جبران شده و کیفیت دانه را افزایش دادند.