زمین شناسی، کانی زائی و ژئو شیمی طلا در ناحیه گدار سرخ، منطقه معدنی موته، پهنه سنندج- سیرجان

Abstract

محدوده گدارسرخ، در پهنه سنندج-سیرجان، 20 کیلومتری جنوب‌غربی منطقه معدنی موته واقع‌شده است. قدیمی­ ترین رخنمون واحدهای سنگی، کمپلکس شیست سبز با درجه دگرگونی متوسط تا پایین است که سن آن به پالئوزوئیک نسبت‌داده شده است و شامل مجموعه­ ای از سنگ‌های آتشفشانی-رسوبی دگرگون‌شده‌، واحدکربناته پرمین که به ‌صورت تدریجی یا ناپیوستگی هم‌شیب و گاه گسله بر روی واحدهای قدیمی‌تر قرار‌گرفته است و در نهایت رخنمون واحد­های شیل و ماسه ژوراسیک است. دایک­ های بازیک و فلسیک درون واحدهای سنگی نفودکرده ­اند. توالی‌های سنگی در مراحل مختلف دگرشکلی، نظم اولیه خود را از دست‌داده است و ساختار‌های جدیدی را نشان می‌دهند. دگرشکلی به ‌صورت پهنه‌های برشی شکل‌پذیر- شکنا تا شکنا در محدوده مشاهده می‌شود. کانی­ سازی در شکستگی­ ها و گسل­ ها رخ‌داده و به ‌صورت ساختاری کنترل‌شده است. بیشترین تمرکز طلا همراه با کانی‌های اکسید-هیدرواکسید آهن در امتداد گسل‌هایی با روند W45N رخ‌داده است. کانی ­شناسی ساده و به‌طور عمده شامل پیریت و به ‌صورت محلی کالکوپیریت، کالکوسیت، کوولیت، گالن، اسفالریت و کانی‌های ثانویه آهن است. دگرسانی‌های موجود سریسیتی، کربناتی، کلریتی، سولفیدی، سیلیسی و آرژیلیکی است. بالاترین مقدار طلا در نمونه‌های برداشت‌شده، به روش لیتوژئوشیمیایی9/9 ppm و میانگین طلا 3/0 ppm است. بر اساس بررسی‌های میکروسکوپی، طلا به ‌صورت آزاد همراه کانی های ثانویه آهن مشاهده می‌شود و همچنین نتایج تجزیه مایکروپروپ الکترونی نشان‌دهنده­ حضور طلا در شبکه کانی‌های سولفیدی است. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، عوامل کنترل­ کننده کانی‌زایی در پهنه‌های شکل‌پذیر-شکنا، ویژگی‌های زمین­ شناسی و کانی­ زایی محدوده گدار­سرخ، بیشترین شباهت را با کانسار­های نوع کوه‌زایی دارد.