Özel Öğretim Örgütlerindeki Denetimlerin Yarattığı Stres Durumlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri

Abstract

Denetim, bir faaliyetin veya sürecin belirli standartlara uygun olarak gerçekleştirildiğinin, kurallara ve prosedürlere uyulduğunun ve hedeflere ulaşılmasına yardımcı olacak şekilde etkin bir şekilde yönetildiğinin izlenmesi ve değerlendirilmesidir. Stres, bir organizmanın içinde bulunduğu ortama veya duruma uyum sağlamak için verdiği fizyolojik ve psikolojik tepkilerdir. Öğretmen denetim stresi, öğretmenlerin mesleklerinde yapılan denetimlerle ilişkili olarak ortaya çıkan bir stres türüdür. Öğretmen denetim stresinin nedenleri arasında performans kaygısı, artan beklentiler, öğretmen-öğrenci ilişkisi ve zaman baskısı yer alır. Bu faktörler, öğretmenlerde stresi artırabilir ve iş memnuniyetsizliği, sağlık sorunları ve öğretim kalitesinde düşüş gibi sonuçlara yol açabilir. Bu bağlamda araştırma özel öğretim kurularımdaki öğretmenlerin denetimler esnasında yaşadıkları stres üzerinde yoğunlaşmıştır. Araştırmada özel öğretim kurumlarındaki öğretmenlerin görüşleri alınmıştır. Nitel bir çalışma olan araştırmanın çalışma grubunu, özel eğitim kurumlarında görev yapan ve maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi ile seçilen 20 öğretmenden oluşmaktadır. Öğretmenlerin verdiği görüşlere göre özel öğretim kurumundaki öğretmenleri çoğunlukla okul müdürlerinin, müdür yardımcılarının, velilerin, eğitim koordinatörlerinin ve kurucu müdürlerinin denetlediği saptanmıştır. Öğretmenlerin bu kurumlarda değişik denetim türleri ile denetlendikleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin verdiği görüşlere göre denetim uygulamaları öğretmenlerde oldukça stres yaratmaktadır. Denetimlerin stres yaratmasının nedenleri çoğunlukla denetçilerin derslere izinsiz girilmesidir. Öğretmenlerin denetim uygulamalarındaki stresi en aza indirmeye yönelik görüşlerinde genel itibariyle empati kurma, bireysel görüş alma, objektif gözlem ve saygılı olma önerileri üzerinde durdukları saptanmıştır.