Türkiye’de Üniversitelerin Fen, Teknik, Mühendislik ve Matematik (FeTeMM) Alanlarındaki Kadın Akademisyen Temsilleri: İstanbul İli Örneği

Abstract

Akademik yaşamda kadın temsili, özellikle Fen, Teknik, Mühendislik ve Matematik (FeTeMM) gibi disiplinlerde, bilimsel araştırma ve akademik çevrelerde incelenmesi gereken kritik bir olgudur. Bu bağlamda, üniversitelerin kadın akademisyenlerin temsili konusunda kritik bir inceleme alanı olduğu kabul edilmektedir. İşbu çalışma, Türkiye’deki üniversitelerde FeTeMM alanlarında kadın akademisyen temsili mercek altına almaktadır ve özellikle İstanbul ilinde bulunan devlet üniversiteleri üzerine odaklanmıştır. Araştırma, bu üniversitelerdeki kadın akademisyenlerin oransal dağılımını, kariyer seviyelerine göre temsilini ve karşılaşılan zorlukları belirlemeyi amaçlamaktadır. Metodoloji olarak, Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi'nden elde edilen verilerin içerik analizi yapılmış ve bu süreçte on devlet üniversitesinde görev yapmakta olan kadın ve erkek akademisyen sayıları karşılaştırılmıştır. Bulgular, FeTeMM disiplinlerindeki kadın akademisyen oranının %42 olduğunu, bu oranın üniversitelerdeki genel kadın akademisyen oranına göre düşük kaldığını ortaya koymaktadır. Ayrıca, kadınların özellikle üst düzey akademik pozisyonlarda – profesör ve doçentlik – daha az temsil edildikleri, fakat daha alt kadrolarda – araştırma görevlisi gibi – nispeten daha yüksek oranlara sahip oldukları belirlenmiştir. Bu çalışmanın kapsamı, İstanbul'da yer alan devlet üniversiteleri ile sınırlıdır, bu da elde edilen sonuçların genelleştirilmesi konusunda belirli sınırlılıklar oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı, FeTeMM alanlarında kadın temsilinin mevcut durumunu aydınlatmak ve bu konuda görünebilir bir anlayış geliştirmektir. Sonuçlar, FeTeMM alanlarında kadın temsilinin artırılması yönünde somut adımların atılmasının önemini vurgulamakta olup, bu alandaki cinsiyet eşitsizliğini azaltma yolunda politika geliştiricilere ve eğitim kurumlarına yönelik değerli bilgiler sunmaktadır. Bu çalışma, kadın akademisyenlerin karşılaştığı zorlukları ve engelleri daha iyi anlamak ve akademik kariyer yollarında eşitlik sağlamaya yönelik stratejiler geliştirmek için bir temel teşkil etmektedir.