The Macedonian Question from the Perspective of W. H. Abdullah Quilliam, “The Boy Who is the Servant of God” in Britain: Translation and Analysis of “The Troubles in the Balkans: The Turkish Side of the Question”

Abstract

Bu makalede, 1856-1932 yılları arasında İngiltere’de yaşamış, Sultan Abdülhamid’le birçok sefer görüşmüş, Müslüman bir aktivist olan William Henry Abdullah Quilliam’ın 1903 yılında Liverpool’da düzenlenen bir toplantıda Balkan Sorununa dair yapmış olduğu değerlendirmeleri derlediği eseri incelenmiş ve eserin çevirisi yapılmıştır. Osmanlı Devleti bu dönemde birçok sorunla karşı karşıyaydı. Bu sorunlardan biri de Şark meselesi bağlamında milletlerarası bir nitelik kazanan Makedonya Sorunuydu. Bu sorun Osmanlı Devleti’nin zayıflaması ve Balkanlar’da çeşitli etnik gruplar arasında yaşanan karmaşık çatışmalarla ilgiliydi. XIX. yüzyılın sonlarında Osmanlı egemenliğinin zayıflaması karşısında Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan bölge üzerinde birtakım iddialarda bulundu ve bölge, adı geçen devletler arasında şiddetli mücadelelere sahne oldu. Osmanlı Devleti’nin zayıflaması ve etnik çatışmaların artması, Makedonya’da çeşitli gruplar arasında siyasi rekabete ve toprak taleplerine yol açtı. Bulgarlar, bölgenin Bulgar kimliğine ait olduğunu iddia ederken, Sırplar ve Yunanlar da kendi etnik bağlantılarına dayalı olarak bölge üzerinde hak iddia ettiler. Bu olaylar yaşanırken İngiltere basını hadiseleri kendi kamuoyuna tarafgir bir dille aktarmayı tercih ediyordu. Quilliam, bütün bunlara bir tepki olarak “Balkanlardaki Sorunlar: Meselenin Türk Tarafı” başlıklı eserinde Balkanlarda yaşanan dönemin politik olaylarına ve etnik çatışmalara Müslüman bir perspektif sunmayı amaçlayarak, Osmanlı Devleti’ndeki Müslüman topluluğunun yaşadığı zorlukları anlamaya ve bunu İngiliz kamuoyuna anlatmaya çalıştı.