Abstract
W trakcie długiego okresu historycznego głównym rodzajem pasterstwa na Półwyspie Bałkańskim były migracje sezonowe pasterzy z wielkimi stadami owiec (lub, w mniejszym stopniu, kóz) między letnimi a zimowymi pastwiskami. Podczas lata wypasano swoje stada na pastwiskach w wysokich górach, podczas gdy jesienią owce zaganiano do ciepłych nizin nadmorskich oraz do ciepłych kotlin i dolin rzek, w których było na tyle dużo trawy, że owce mogły przetrwać do wiosny i kolejnego okresu wegetacyjnego w górach. Działalność pasterska tego rodzaju ciągle ulegała zmianom. Był to długi, kilkuwieczny proces, który przechodził przez różne etapy i rozwijał się różnie w poszczególnych częściach Półwyspu Bałkańskiego (w zależności od konkretnych geograficznych, społecznych i politycznych warunków i okoliczności). Mimo wszelkich zmian, których doświadczyły w średniowieczu i podczas kilku stuleci rządów osmańskich na Bałkanach, wielkie sezonowe migracje pasterzy trwały aż do XX wieku. W zredukowanej i zmodyfikowanej formie istnieją do dziś. W niniejszej pracy rozważane są następujące kwestie: wpływ zmian politycznych od końca XVIII do początku XX wieku na sezonowe migracje pasterzy na Bałkanach; świadectwa podróżników i badania dotyczące Bałkanów związane z sezonowymi migracjami pasterzy; niedawne (reliktowe) strefy sezonowych migracji pasterzy na Bałkanach; charakter migracji sezonowych pasterzy na Bałkanach; organizacja społeczna i status pasterzy wołoskich na Bałkanach w średniowieczu oraz zmiany statusu i sposobu organizacji migracji sezonowych w okresie osmańskim. W związku z tym konieczne jest również wyjaśnienie pojęcia Półwysep Bałkański/Bałkany.
Highlights
Over a long period of history the predominant type of livestock raising in the Balkans was based on seasonal movements of people and their large sheep or goat flocks between summer and winter pastures
During the summer livestock was grazed on high pastures in the mountains, and in the autumn it was driven to warm coastal plains, dales or river valleys where there was enough grass until the spring vegetation season in the mountains. This type of animal husbandry was subject to constant change in a centuries-long process which saw different phases and took different courses in different parts of the Balkans
This paper discusses the following questions: the influence of political changes on seasonal livestock movements in the Balkans from the end of the eighteenth century to the beginning of the twentieth century; information about seasonal livestock movements in the Balkans provided by travellers and scholars; recent zones of seasonal livestock movements in the Balkans; the social organization and status of Vlach herders in the Balkans in the middle ages; changes in the status and mode of organization of seasonal herders in the Ottoman period
Summary
Sezonowe wędrówki pasterzy na Bałkanach pomiędzy letnimi pastwiskami w wysokich górach i zimowymi pastwiskami w ciepłych, nadbrzeżnych nizinach i kotlinach bałkańscy historycy, geografowie, etnolodzy i podróżnicy długo klasyfikowali jako nomadyzm (koczownictwo). Po I wojnie światowej rumuńscy badacze (Theodor Capidan i inni) używali dwóch różnych terminów dla obu wymienionych rodzajów sezonowych migracji pasterzy na Półwyspie Bałkańskim: pierwszy rodzaj nazywano nomadyzmem, a drugi transhumancją[30]. Badając sezonowe migracje pasterzy w ich wielowiekowej tradycji, odkrywają następujące fakty: 1) bałkańscy i karpaccy pasterze zawsze mieli ustalone miejsca pobytu Dlatego badacze coraz częściej odrzucają termin nomadyzm jako nieadekwatny w klasyfikacji sezonowych migracji pasterzy w dalszej i bliższej przeszłości na Bałkanach i w rejonie karpackim. Dziej odpowiednie w nazywaniu innych rodzajów sezonowych migracji pasterzy na Bałkanach w przeszłości i (w mniejszej formie) w dzisiejszych czasach
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
